تحلیل ارزشمندی و چرخۀ زیست میراث گردشگری شهرستان شوش دانیال (ع)

گردشگری فعالیتی اقتصادی است که مجموعۀ وسیعی از اقدامات ذی‌نفعان در داخل و خارج از مقصد گردشگری را شامل می‌شود. هدف از گردشگری، حفظ منابع مقصد و توسعۀ اقتصادی است که با ایجاد رابطه‌ای پویا و خلاق بین طبیعت، فرهنگ و تاریخ جامعۀ میزبان با گردشگران، جریان‌های جدیدی را در آینده برای توریسم جهانی، صلح و توسعۀ پایدار رقم می‌زند. شهرستان شوش دانیال(ع) به‌منزلۀ یکی از مناطق برخوردار از جاذبه‌های گردشگری متعدد، توان مطلوب برنامه‌ریزی و توسعۀ گردشگری را داراست. هدف از پژوهش حاضر، تحلیل ارزشمندی میراث گردشگری این منطقه با استفاده‌از روش اصلاح‌شدۀ پری‌یرا و ارزیابی چرخۀ زیست آن‌ها از طریق مدل باتلر و شاخص رنجش داکسی است. برای تحلیل ارزشمندی پرسش‌نامه‌ای بر مبنای گویه‌های مدل اصلاح‌شدۀ پری‌یرا تدوین و در سطح نخست معیار علمی در قالب توانمندی‌های ذاتی اکتسابی (حداکثر امتیاز 5/5) و تکمیلی (حداکثر امتیاز 4/5) و معیار مدیریت در قالب توانمندی‌های بهره‌وری (حداکثر امتیاز 7) و حفاظت (حداکثر امتیاز 3) ارزیابی شد. چرخۀ زیست محوطه‌های گردشگری از طریق مدل باتلر طی مراحل اکتشاف، مشارکت، رشد، بلوغ و رکود، و واکنش رفتاری جوامع انسانی براساس شاخص رنجش داکسی طی موارد علاقه‌مندی، بی‌تفاوتی، رنجش و خصومت بررسی شد. نتایج نشان داد محوطه‌های حرم دانیال نبی (ع) (63/35٪ درصد بلوغ و علاقه‌مندی)، منطقۀ حفاظت‌شدۀ کرخه (60/7 درصد اکتشاف و علاقه‌مندی)، قلعۀ شوش (60/5 درصد رشد و علاقه‌مندی)، چغازنبیل (57/95 درصد رشد و علاقه‌مندی)، تپه‌های باستانی شوش (57/9 درصد رشد و بی‌تفاوتی) و آرامگاه دعبل خزاعی (56 درصد مشارکت و علاقه‌مندی) رتبۀ 1 تا 6 توسعۀ گردشگری را به خود اختصاص دادند. در مقابل، تپه‌های باستانی هفت‌تپه (45/65 درصد اکتشاف و بی‌تفاوتی) و منطقۀ جنگی فتح‌المبین (44/15 درصد بلوغ و بی‌تفاوتی) به دلیل این‌که امتیازشان زیر متوسط (50 درصد) بود به تقویت نقاط قوت و فرصت و رفع نقاط ضعف و تهدیدهای احتمالی نیاز دارد. این رتبه‌ها نشان‌دهندۀ اهمیت و بهره‌وری متناسب با توان این محوطه‌های گردشگری است.

analysis of valuable and life cycle of tourism heritage in shoush danial (as)

shoush danial (as) city as one of the areas with many tourist attractions has desired potential for tourism planning and development. therefore, purpose of this research is to analyze value of tourism heritage of this region using modified periera and assessing their life cycles through butler’s model and doxey’s irritation index. for valuation analysis, a questionnaire based on modified periera was compiled that at first level, the scientific criterion was in form of inherent capability (maximum of 5.5) and complementary capability (maximum of 4.5) and management criterion in the form of productivity capability (maximum 7) and protection capability (maximum 3). life cycles of tourist through butler’s model during the stages of exploration, involvement, development, consalidation and stagnation, and behavioral responses of human societies based on the doxey’s irritation index were studied in cases of interest, indifference, agitation and hostility. results showed that sites of danial shrine (63.35%, consalidation and interest), karkheh protected area (60.7%, exploration and interest), shoosh castle (60.5%, development and interest), choghazanbil (57.95%, development and interest), the shoush ancient hills of (57.9%, development and indifference) and dea’abel khozaie tomb (56%, involvement and interest) ranked from 1 to 6 tourism development. in contrast, the haft tappe ancient hills (45.65%, exploration and indifference) and fath-al-mobin battlefield (44.15%, consalidation and indifference), because their value is below average (50%), need to support the strengths and opportunities and eliminate the weaknesses and threats. these rankings indicate the importance and productivity of these tourist sites proportionate of their potential.