تحلیل فضایی جاذبه‌های گردشگری غذا موردمطالعه: استان مازندران

غذا در کنار سایر مولفه‌های فرهنگی، مثل آداب‌ورسوم و زبان، یکی از عناصر اساسی جاذبه‌ فرهنگی گردشگری به‌شمار می‌رود. با وجود این، به اهمیت جاذبه‌های گردشگری غذا در برنامه‌ریزی مقاصد گردشگری کمتر توجه شده است. این مقاله به بررسی تاثیر ظرفیت‌های گردشگری غذا در مرکزیت فضایی مقاصد گردشگری می‌پردازد. بدین‌منظور از رویکرد تحلیل شبکه‌ مقاصد گردشگری و مدل جاذبه در استان مازندران استفاده شده است. بنابراین تعاملات فضایی گردشگری غذا بین شهرستان‌های استان با توجه به تعداد و تنوع جاذبه‌ها و زیرساخت‌های گردشگری آن‌ها و عامل فاصله به‌منزله‌ عامل محدودکننده‌ روابط فضایی گردشگری تعیین شد و شاخص‌های مرکزیت درجه، مرکزیت بردار ویژه و مرکزیت بینابینی با استفاده از نرم‌افزار یوسینت محاسبه و در محیط جی آی اس به نقشه تبدیل شد. نتایج نشان می‌دهد که گردشگری غذا می‌تواند چشم‌انداز ظرفیت‌های توسعه‌ گردشگری ناحیه‌ای را تغییر دهد؛ به‌طوری که شهرستان بابل به‌رغم برخورداری کمتر از زیرساخت‌های گردشگری در مقایسه با برخی شهرستان‌های استان مازنداران، بیشترین مرکزیت درجه‌ گردشگری غذا را داشته و مناسب‌ترین ناحیه برای توسعه‌ گردشگری غذا است. همچنین مناسب‌ترین مراکز برای استقرار مراکز نظارت بر کیفیت خدمات گردشگری غذا و تاسیس مراکز اطلاعات و هدایت گردشگران در شرق استان، شهرستان بابل و آمل و در غرب آن، شهرستان چالوس‌ است.

Spatial Analysis of Food Tourism Attractions Case Study of Mazandaran Province

Just as other aspects of life’s rituals, costumes and languages, cuisine is believed to be a key cultural element in tourism. Nevertheless, the importance of food tourism attractions in planning tourist destinations has been less studied. This article examines the role of food tourism capacities on the spatial centrality of tourism destinations. To this end, the network analysis approach and Gravity model were applied to the case of Mazandaran province. The spatial interactions of food tourism destinations were determined by the number and variety of tourism attractions and infrastructure and distance of cities as a limiting factor for spatial interactions. Then the degree centrality, betweenness centrality and eigenvector centrality were calculated using the UCINET software and converted to GIS maps. The results show that food tourism can change the landscape of regional tourism development capacities. The county of Babol has less tourism infrastructure, in comparison with some other counties of Mazandaran Province. However, it has the highest level of food tourism centrality and was the most suitable region for the food tourism development. Also, the most suitable centers for the establishment of food tourism quality monitoring centers and tourism information and guidance centers are the Babol and Amol Counties in the west and the Chalus County in the East part of the Mazandaran province.