شناسایی و ارزیابی شاخص های سنجش کیفیت محیط روستاهای هدف گردشگری، مطالعه موردی: روستاهای هدف گردشگری استان تهران

در ادبیات توسعه و رویکردهای وابسته به آن، شاخص کیفیت محیطی و ارتقای آن در جوامع روستایی، خصوصاً روستاهای گردشگری، از اهمیت بسزایی برخوردار است. چراکه بی توجهی به کیفیت محیط، به منزلة یکی از اجزای اساسی توسعة پایدار، به تغییرات نابهنجار محیطی و برآشفتگی سیستم های اقتصادی، اجتماعی فرهنگی و زیست محیطی این گونه روستاها منجر می شود.لذا پژوهش حاضر با هدف، شناسایی شاخص‌های کیفیت محیطی و ارزیابی آن در روستاهای هدف گردشگری استان تهران به انجام رسیده است. روش پژوهش توصیفی تحلیلی مبتنی بر واکاوی ادبیات نظری به منظور شناسایی شاخص‌های کیفیت محیطی روستاهای گردشگری بوده که در این راستا 11 شاخص شناسایی گردید. سپس معیارهایی مرتبط با هر شاخص تهیه و در قالب پرسشنامه عینی(مشاهدات محقق) و ذهنی تدوین گردید. پس از تعیین روایی محتوایی پرسشنامه، روستاهای موردمطالعه از لحاظ وضع موجود کیفیت محیطی مورد سنجش و ارزیابی قرار گرفتند. در مرحله تحلیلی، نخست نسبت به تعیین اوزان شاخص‌ها با استفاده از روش اهمیت معیارها از طریق همبستگی بین معیاری critic اقدام شد. این روش در زمره مدلهای همبستگی و در برگیرنده ماتریس تصمیم با تعدادی معیار و گزینه است. پس از تعیین وزن شاخص‌های کیفیت محیطی، نسبت به رتبه‌بندی روستاهای موردمطالعه از نظر وضعیت کیفیت محیطی با استفاده از روش ارزیابی نسبت تجمعی aras اقدام گردید. طبق نتایج به دست آمده از وزن‌دهی شاخص‌ها، بیشترین وزن به دست آمده به ترتیب مربوط به شاخص‌های سرزندگی، تعلق پذیری و هویت و تناسبات بصری بوده است. همچنین رتبه‌بندی روستاهای موردمطالعه نشان می‌دهد که روستای جلیزجند از کیفیت محیطی مناسب‌تری نسبت به سایر روستاهای مورد مطالعه برخوردار است و در نقطه مقابل روستای هویر کمترین کیفیت محیطی را دارد.

Identification and evaluation of components of environmental quality measurement in the villages of tourism destination

the present study aimed to identify environmental quality indicators and evaluating them in the villages of the tourism destination of Tehran province has been done. Descriptiveanalytic research method based on theoretical literature review in order to identify the environmental quality indicators of the villages of tourism, 11 indicators were identified in this regard. Then, the criteria related to each index were prepared and presented in the form of objective questionnaire (researcher’s observations) and mental. After determining the content validity of the questionnaire, the studied villages in terms of the current status of environmental quality were measured and evaluated. In the analysis stage, the first to determine the weights of indices using the &significance criteria through correlation between criterions CRITIC& was used. This method is among the correlation models and includes a decision matrix with a number of criteria and options. After determining the weight of the environmental quality indices, regarding the ranking of the studied villages in terms of environmental quality status, we used ARAS cumulative relationship evaluation method. According to the results obtained from the weighting of the indices, the highest weights were related to the indicators of &vitality, attachment, identity and visual proportions& respectively. Also, the rankings of the studied villages indicate that the Golizjan village has better environmental quality than other studied villages and has the lowest environmental quality in the opposite direction of the village of Havir.