ارائۀ الگویی برای توسعۀ پایدار مقصدهای گردشگری روستایی با رویکرد برنامه‌ریزی فضایی مورد مطالعه: شرق استان مازندران

برنامه‏‌ریزی فضایی و توسعۀ‌‌ پایدار گردشگری، به علت داشتن هدف مشترک، برای مفهوم برنامه‌ریزی به‌منزلۀ سازمان‌دهی زندگی آیندۀ جوامع با مقررات و طراحی روابط اجتماعی و اقتصادی در آینده و دقت در استفاده از فضای فیزیکی به‌منظور رسیدن انسان به رفاه بدون تخریب محیط، نوعی تلاقی فلسفی محسوب می‌شوند. هدف از این پژوهش ارائۀ الگویی برای توسعۀ پایدار مقصدهای گردشگری روستایی با رویکرد برنامه‌‏ریزی فضایی در شرق استان مازندران است. بدین منظور، برای ارائۀ الگوی تحقیق، با بهره‌گیری از چهارده شاخص برای بررسی وضعیت برنامه‌ریزی فضایی توسعۀ پایدار گردشگری در بین چهار شهرستان استان مشخص شد. داده‌های لازم از طریق بازدیدهای میدانی به‌وسیلۀ ‌پرسش‌نامه گردآوری شد. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که ابعاد و شاخص‌های برنامه‌ریزی فضایی در تبیین توسعۀ پایدار مقصدهای گردشگری روستاها موثرند. شاخص‏‌های انتخاب‌شده، با توجه به شرایط و مقتضیات مناطق روستایی، قابلیت آزمون‌پذیری و عملیاتی در سطح روستاهای مشابه را دارند. بنابراین، مهم‌ترین عامل در فرایند برنامه‌‏ریزی فضایی توسعۀ پایدار مقصدهای گردشگری روستایی در گام نخست شناخت ظرفیت‌‏های مکان (محیطی و کالبدی) شامل تنوع جاذبه‌‏های طبیعی، کیفیت جاذبه‏‌ها، موقعیت استقرار جاذبه‌‏ها، بعد انسان (‏اجتماعی فرهنگی) شامل فرهنگی و سیاسی، مشارکت مردم محلی و آموزش، بعد فعالیت (کارکردها) شامل خدمات اقامتی، پذیرایی‏، توزیع خدمات و اطلاع‏‌رسانی، سرمایه‏‌گذاری، اشتغال و درآمد‏زایی است.

Presenting a Pattern for Sustainable Development of Rural Tourism Destinations with Spatial Planning Approach; Case Study: East of Mazandaran Province

Spatial planning and sustainable development of tourism, due to having a common goal, for the concept of planning as organizing the future life of societies with regulations and designing social and economic relations in the future and careful use of physical space in order to achieve human welfare without destroying the environment, are considered as a kind of philosophical confluence. purpose of this study was to provide a Pattern for sustainable development of rural tourism destinations with spatial planning approach in the east of Mazandaran province. For this purpose, to present the research model, 14 indicators were identified using 14 indicators to investigate the spatial planning status of sustainable development of tourism among the four cities of the province. necessary data were collected through field visits by a questionnaire.The results show that spatial planning dimensions and indicators are effective in explaining the sustainable development of rural tourism destinations. The selected indicators, according to the conditions and requirements of rural areas, can be tested and operational at the level of similar villages. Therefore, the most important factor in the spatial planning process of sustainable development of rural tourism destinations in the first step is recognition of location capacities (environmental and physical) including diversity of natural attractions, quality of attractions, location of attractions, human (sociocultural) dimension including cultural and political, participation of local people and education, activity dimension (functions) including accommodation services, catering, distribution of services and information, investment, employment and income.