بررسی ظرف ذهنی دانش‎آموزان اول متوسطه در سمفونی تدریس

هدف: هدف اصلی این پژوهش واکاوی تجربه زیست شده یادگیرندگان اول متوسطه از یاددهندگان در تجربه تدریس است. روش: این پژوهش با طرح تحقیق آمیخته اکتشافی متوالی از نوع ابزارسازی و با رویکردی پدیدارشناسانه توصیفی دارد. در بخش نخست داده‌های این پژوهش از طریق مصاحبه گروهی در میان چهار گروه 10 تا 12 نفر از پایه‌های مختلف دانش‎آموزان پسر مدرسه شهید هاشمی‌نژاد (تیزهوشان) شماره 1 شهرستان مشهد در سال تحصیلی 9495 استخراج شد. نمونه‌گیری در این مرحله نمونه‌گیری هدفمند از نوع ملاکی بود. در بخش دوم پژوهش، جامعه پژوهش 443 نفر بود که براساس جدول گرجسی و مورگان حجم نمونه 201 نفر تعیین شد. ابزار پژوهش، مصاحبه عمیق در بخش نخست و در بخش دوم پرسشنامه محقق ساخته بود. تحلیل داده‌ها در مرحله نخست روش کلایزی و در بخش دوم، آزمون فریدمن بود. یافته‌ها: یافته‎های این پژوهش نشان داد که از منظر یادگیرندگان، مهارت‌های معلمان را به مقولاتی چون مهارت در تدریس (توضیح کافی و متنوع موضوع درسی، توجه به تکالیف درسی و متناسب، داشتن طرح درس و استفاده از تجهیزات و امکانات موجود جهت تدریس بهتر)؛ مهارت در مدیریت کلاس (استفاده مناسب از زمان و مسوولیت‌پذیری معلم)؛ مهارت دانشی (دانش تخصصی رشته تدریس) و صلاحیت‌های منش شامل مقوله اخلاقی (خوش‌اخلاقی و صداقت، شوخ‌طبعی، انصاف و عدم‌تبعیض میان دانش‌آموزان) و مقوله تعاملی (نحوه تعامل و احترام به دانش‌آموز) تقسیم‌بندی نمودند. همچنین از منظر دانش‎آموزان صلاحیت‏های اخلاق و منش بر سایر مهارت‏ها ترجیح دارد و معلمانی را که در رفتار خود به دانش‌آموزان احترام گذاشته و به آوا و صدای آنان در این سمفونی گوش فرا دهند، مورد توجه قرار می‏دهند.