تحلیل و ارزیابی کتاب ‌های درسی دوره ابتدایی از نظر میزان توجه به آموزش مهارت ‌های تصمیم‌ گیری و حل مسئله

هدف: تحلیل محتوای کتاب‌های درسی دوره ابتدایی، بر اساس مهارت‌های تصمیم‌گیری و حل مسئله است.روش: توصیفی و از نوع تحلیل محتواست. جامعه آماری، همه کتاب‌های دوره آموزش ابتدایی (شش پایه) سال تحصیلی 99-1398 بود. از روش نمونه‌گیری سرشماری استفاده و همه کتاب‌های دوره ابتدایی (41 جلد کتاب، 4947 صفحه) مورد بررسی و تحلیل قرارگرفته است. ابزار اندازه‌گیری، چک‌لیست تحلیل محتوای محقق ساخته بوده که روایی آن با استفاده از نظر صاحب‌نظران و پایایی آن با استفاده از روش توافق درون موضوعی بین دو‌ کد گذار بررسی و تایید گردید. داده‌ها با استفاده از مراحل سه‌گانه آنتروپی شانون مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت.یافته‌ها: در کلیه صفحات کتاب‌های دوره ابتدایی 755 بار به موضوع مهارت‌های تصمیم‌گیری و حل مسئله پرداخته‌شده که از این تعداد؛ بیش‌ترین توجه با 403 فراوانی (53.4%) مربوط به مهارت «حل مسئله» و کمترین توجه با 352 مورد (46.6%) مربوط به مهارت «تصمیم‌گیری» است. در کتاب‌های دوره ابتدایی بیش‌ترین ضریب اهمیت مربوط به مهارت «تصمیم‌گیری» (0.2221) و کمترین مربوط به مهارت «حل مسئله» با ضریب 0.1502 است. پایه اول 5 عنوان کتاب دارد که در مجموع 64 بار (8.5%)؛ پایه دوم با 6 عنوان 92 (12.2%)؛ پایه‌های سوم، چهارم و پنجم با 7 عنوان به ترتیب 118 (15.6%)؛ 134 (17.8%) و 128 مرتبه (17%) و پایه ششم با 9 عنوان، 219 مرتبه (29%) به مهارت‌های تصمیم‌گیری و حل مسئله اشاره کرده است. بیش‌ترین توجه به مجموع مهارت‌ها مربوط به کتاب «ریاضی» با 131 فراوانی (17.4%) و کمترین توجه «آموزش قرآن» با 80 فراوانی (10.6%) است.

analysis and assessment of elementary school textbooks in terms of paying attention to teaching decision-making and problem-solving skills

objective: the content analysis of elementary school textbooks is based on decision-making and problem-solving skills. research shows that teaching life skills helps to improve the mental health of children and adolescents in different dimensions of life and is considered one of the most basic preventive programs at the primary level. the best place and situation for life skills training is the path of education in education, which accompanies the child from preschool age to higher levels of higher education. schools transfer these skills to students through the content of textbooks. evaluating the content of textbooks, in addition to helping to increase their efficiency and effectiveness, can lead to the desired realization of educational goals. research studies have shown that many students lack the necessary skills and abilities to face life issues, and traditional and conventional education in the form of in-school learning has not been able to help them solve life issues. therefore, the quality process in primary schools is important as the starting point for the effectiveness of the educational system, and it seems that teaching a number of life skills should be included in primary textbooks. according to the background check, a comprehensive research related to content analysis of all primary school books has not been done. therefore, the present research, which includes all the books of the six primary education levels; it is also taking steps in order to solve this gap and fill the gap in the existing background. therefore, this research seeks to answer the following questions:1 to what extent have primary school textbooks paid attention to teaching decision-making skills?2 how is the importance factor and prioritization of decision-making skill indicators?3 to what extent have primary school textbooks paid attention to teaching problem solving skills?4 how is the importance factor and prioritization of problem solving skill indicators?what is the level of attention paid by primary school textbooks to teaching decision-making and problem-solving skills according to the level of education (1st to 6th grade) and textbooks?the basis of the materials used in teaching life skills is the information obtained from the way of learning through observing the behavior of others and its consequences, and it is actually based on bandura’s social learning theory (1977).