واکاوی پدیده تدریس برای آزمون در درس زیست‌شناسی

زمینه و هدف: هرساله داوطلبان زیادی برای ورود به رشته‌های پزشکی، داروسازی و دندان پزشکی در گروه تجربی آزمون سراسری (به ‏عنوان مهم‌ترین آزمون ورودی به آموزش عالی) شرکت می‌کنند و موفقیت در آزمون برای آن‌ها از اهمیت و اولویت بسیار بالایی برخوردار است. ماهیت آزمون، فرایند آمادگی داوطلبان و اهمیت و اولویت آن، پدیده‌ای به نام تدریس برای آزمون را در نظام آموزش متوسطه رایج کرده است. بر این اساس هدف پژوهش حاضر واکاوی پدیده تدریس برای آزمون در درس زیست‌شناسی می باشد. روش تحقیق: روش پژوهش حاضر روش کیفی از نوع پدیدارشناسی تفسیری است. مشارکت‌کنندگان از بین معلمان نواحی شش‏گانه و مدرسان آموزشگاهی درس زیست‌شناسی شهر اصفهان با روش نمونه‌گیری هدفمند گلوله برفی و به تعداد 15 نفر انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری مصاحبه نیمه ساختاریافته است که با استفاده از دانش نظری مرتبط با موضوع طراحی و ساخته شده است. برای تحلیل، مصاحبه معلمان به متن تبدیل و با استفاده از روش دیکلمن، آلن و تنر، ابتدا مفاهیم اولیه و سپس درون‌مایه‌های فرعی و نهایتاً درون‌مایه‌های اصلی استخراج شدند. یافته ‌ها: نتایج این مطالعه نشان داد تدریس برای آزمون پدیده‌ای رایج در نظام آموزش متوسطه است به‏نحوی که تمامی فعالیت‌های آموزشی مدرسه بر آزمون متمرکز می‌شود و تلاش معلمان و دانش‌آموزان بر موفقیت در آزمون قرار می‌گیرد. این پدیده ضمن ایجاد اختلال در فرایند تدریس و یادگیری منجر به رواج تدریس سطحی مفاهیم و موضوعات درسی و تمرکز بر تکنیک تست‌زنی می‌شود.  نتیجه‌گیری: آزمون سراسری به دلیل حساسیت زیاد و اثرگذاری بر آینده داوطلبان، روش های یاددهی - یادگیری معلمان و سبک یادگیری دانش‌آموزان را تحت تاثیر قرار می‌دهد و این اثرگذاری منجر به رواج پدیده تدریس برای آزمون در دروس دوره متوسطه خصوصاً درس زیست‌شناسی شده است.

analyzing the phenomenon of teaching for the test in the biology

background purpose: many candidates yearly participate in the field of experimental science of the university entrance exam (regarded as the most crucial means to gain admission to higher education) to major in medicine, pharmacy and dentistry; therefore, scraping through this exam is of great importance and priority. the nature of the exam, the preparation process of the candidates and its importance and priority have become the phenomenon called “teaching to the test” prevailing in the secondary educational system. with this in mind, the purpose of the present study is to analyze the phenomenon of “teaching to the test” in the biology course. methodology: the design applied for this qualitative study is an interpretative phenomenological analysis. this research is an attempt to explore the perceptions of biology teachers about the phenomenon of teaching for the exam, the factors affecting its prevalence, and the effect of “teaching to the test” on teaching and learning methods. the participants encompass biology teachers of schools in six districts and trainers of private educational institutions in isfahan, who were selected with the index of having experience in teaching biology as teachers and also trainers of the preparatory courses for the university entrance exam. according to the approach and purpose, 15 participants were selected by applying the non-probability sampling method of snowball. the data collection procedure was based on a semi-structured interview. relying on the related literature and previously conducted studies, the interview questions were generated. preliminarily, the questions were raised for 3 participants and after modification, they were ready for the main survey. in order to analyze the teachers’ interviews, they were converted into text. employing diekelmann, allen and tanner methods, the primary concepts, then the sub-themes and eventually the main themes were extracted.findings: in the first research question, four themes of the importance of biology courses in the university entrance exam, students’ anxiety, accelerating factors and education degree were identified. in the second question of the analysis of the opinions, perception and lived experience of biology teachers, three types of themes were identified, which indicated the strengthening, weakening and moderating effect of the variable of “teaching to the test” on the method and process of teaching and learning. the results of this study showed that according to the teachers participating in this study, the factors that influence the phenomenon of “teaching to the test” in the biology course consist of the importance of the biology course in the university entrance exam, the anxiety of candidates, accelerators and the conditions of the final year of the secondary school. the review of the interviews and the main and sub-themes revealed the biology course is considered vitally important for the students who compete in the experimental science field because their performance in this course is to a large extent effective in determining their rank and score in the university entrance exam. pursuant to the participants, anxiety is another effective factor that orients teachers to “teaching to the test”. students are faced with two related issues: the difficulty of the course and the difficulty of the test, both of which cause the candidates of the experimental science field stress and anxiety.