ارزشیابی کیفیت آموزش عالی از دیدگاه دانشجویان: مطالعۀ موردی دانشگاه علوم پزشکی ارومیه

شناخت عملکرد نظام‌های دانشگاهی از طریق صورت دوگانه آن کمیّت و کیفیّت ممکن است، که هر دو نشان از یک واقعیت پیچیده دارند. پدیده‌های آموزشی و پژوهشی در دانشگاه‌ ها در چنین میدان پیچیده‌ای زاده می‌شوند. بنابراین، «ابزارهای تعیین» کیفیّت در آموزش عالی، بدون توجه به این میدان، به شناختی سطحی از آن دست می‌یابد و توهمی از «شناخت قطعی» از آن به وجود می‌آورد. باتوجه‌به نقش دانشگاه‌های علوم پزشکی در آموزش دانشجویان که نقش اساسی در ارتقای سلامت جامعه دارند پژوهش حاضر باهدف بررسی  ارزشیابی کیفیت فرایند آموزش در دانشگاه علوم پزشکی ارومیه از دیدگاه دانشجویان انجام شد. این پژوهش به شیوۀ توصیفی- پیمایشی در سال 1399 در دانشگاه علوم پزشکی ارومیه انجام گرفت. جامعۀ آماری شامل همۀ دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی ارومیه است. تعداد 384 نفر به‌عنوان نمونۀ آماری با استفاده از جدول (krejcie morgan, 1970) به روش نمونه‌گیری طبقه‌ای نسبی انتخاب شد. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسش‌نامة کیفیت آموزش عالی مانتز یورک (yorke, 1995). استفاده شد. در نهایت تعداد 336 پرسش‌نامه تکمیل شده عودت داده شد. برای تحلیل داده‌ها از آزمون‌های تی، تحلیل واریانس یک‌طرفه به کمک نرم‌افزار spss استفاده شد. بر اساس نتایج تحقیق ابعاد پرسش‌نامه کیفیت آموزش عالی شامل شش عامل برنامۀ آموزشی و اهداف، روش و کیفیت تدریس، امکانات و تجهیزات آموزشی، سنجش و ارزیابی، رضایت آموزشی و بازخورد است. از دیدگاه دانشجویان کیفیت آموزشی عالی در دانشگاه علوم پزشکی ارومیه در وضعیت مطلوبی قرار ندارد. در کلیۀ ابعاد کیفیت آموزش عالی بین وضعیت مطلوب و وضعیت موجود تفاوت معنی‌داری وجود دارد. بیشترین فاصله مربوط به بُعد رضایت آموزشی و کمترین فاصلۀ مربوط به برنامۀ آموزشی و اهداف بود. همچنین نتایج نشان داد وضعیت کیفیت آموزش عالی در دانشگاه علوم پزشکی ارومیه بر حسب جنسیت و دانشکده پاسخگویان تفاوت معنی‌داری وجود ندارد. از دیدگاه دانشجویان، کیفیت آموزش عالی در دانشگاه علوم پزشکی ارومیه پایین‌تر از حد متوسط بود. بنابراین، به‌منظور ارتقای کیفیت فرایند آموزش باید برنامه‌ریزی دقیق و اقدامات عملی در راستای خواسته‌ها و  انتظارات آموزشی و پژوهشی دانشجویان صورت گیرد.

evaluating the quality of higher education from the perspective of students: a case study of urmia university of medical sciences

it is possible to know the performance of university systems (activities and their results) through its dual form - quantity and quality - both of which show a complex reality. educational and research phenomena in universities are born in such a complex field. therefore, the tools for determining quality in higher education, regardless of this field, achieve a superficial knowledge of it and create an illusion of certain knowledge of it. considering higher education as the wealth and capital of nations and societies and its role in the knowledge economy, higher education institutions to reduce costs, create added value to overcome their competitors, realize new expectations of internal and external stakeholders, interact with the working world community, promote continuously improving the quality of teaching and learning and research, as well as responding to the increase in demand, have paid special attention to the quality of education. the quality of education has been one of the main concerns of higher education systems in most countries of the world (parand qayyumi, 2017). with the spread of higher education and the limitation of public expenses, the sensitivity of the stakeholders towards the quality of higher education and its added value has increased (shirbagi, 2011). service quality is recognized as the main determinant of an organization’s success in the current changing environment, and any decrease in customer satisfaction due to poor service quality is cause for concern (van duong, binns lee, 2004).the study of student satisfaction plays an important role in improving the quality of education; therefore, one should first try to recognize the possible gap and eliminate or reduce this gap between the existing and the desired situation. due to the importance of this issue and the fact that no study was found in urmia university of medical sciences to identify the quality of education in the literature review, this research was conducted with the aim of determining the gap in the quality of education in urmia university of medical sciences by receiving the opinions of working students studying in this university. in this way, to analyze the existing inadequacies and provide targeted solutions to reduce the quality gaps observed in the field of educational services. therefore, the following research questions have been raised:1- what are the components of the higher education quality questionnaire?2- what is the status of educational quality in urmia university of medical sciences?3- what is the status of educational quality dimensions in urmia university of medical sciences?4- is the status of educational quality in urmia university of medical sciences different according to the gender variable of students?5- is the status of educational quality in urmia university of medical sciences different according to the respondent’s faculty?considering the role of universities of medical sciences in the education of students who play an essential role in promoting the health of the society, this research was conducted with the aim of evaluating the quality of the education process in urmia university of medical sciences from the students’ point of view.according to the research questions, the approach of the current research is quantitative and positivist in terms of the method of data collection and analysis, and its strategy was descriptive-survey. survey is one of the methods of data collection in which information is collected through people who are called respondents and answer the questions. this method, which is used more than any other research method in behavioral science studies, can be used in all kinds of exploratory, descriptive, explanatory and evaluation studies (saadipour, 2015). this descriptive-survey research was conducted in urmia university of medical sciences in 2019. the statistical population includes all students of urmia university of medical sciences.