|
|
بازیابی مفهوم و قلمرو نسخ در تفاسیر تبیان و مفاتیح الغیب
|
|
|
|
|
نویسنده
|
قاسم پور محسن ,مهدوی راد محمد علی ,حاجی اکبری فاطمه
|
منبع
|
پژوهش هاي تفسير تطبيقي - 1396 - دوره : 3 - شماره : 1 - صفحه:35 -60
|
|
|
چکیده
|
موافقانِ وقوعِ نسخ در قرآن، ناسخ و منسوخ را جزو دستورات الهی میدانند که پروردگار با علمی که بر مصلحت بندگانش دارد، آن را جاری ساخته و در مقابل، مخالفانِ نسخ معتقدند، کتابِ خدا قانون فراگیر و همیشگی داشته و از اختلاف و باطل به دور است. در حقیقت نسخ در دیدگاه منکران، نوعی قصور در علم خداوند یا نقص تلقی میشود. فخر رازی و شیخ طوسی گرچه به لحاظ کلامی دارای دو خاستگاه فکریاند اما با توجه به رویکرد عقلگرایانه خود در تفسیر، در قلمرو نسخ دارای دیدگاههای خاصیاند. مواجهۀ با نسخ از سوی این دو مفسر به ویژه با مد نظر قراردادن انگارۀ فردی مانند ابومسلم اصفهانی _ به مثابه بارزترین عالم مسلمان منکر نسخ_در مباحث تفسیری از جمله نسخ، قابل مطالعه است. شیخ طوسی در مقدمۀ تفسیر تبیان ضمن تشریح نسخ و اقسام آن هر سه قسم نسخ را صحیح میشمرد، اما فخر رازی همراه با ذکر اقوال دربارۀ نسخ برخی آیات، اهتمام ویژهای به ذکر آرای ابومسلم اصفهانی داشته و در اغلب موارد آنها را صحیح دانسته است که با توجه به اشعری بودن فخر غیر قابل انتظار مینماید. فخر در موضوع نسخ به آرای وی تمایل دارد. شیخ طوسی نیز در پارهای موارد، در حوزۀ نسخ دارای دیدگاهی است که با نظریات دیگر عالمان شیعه متفاوت است.
|
کلیدواژه
|
نسخ، بررسی تطبیقی، التبیان فی التفسیر القران، مفاتیح الغیب
|
آدرس
|
دانشگاه کاشان, گروه علوم قرآن و حدیث, ایران, دانشگاه تهران, گروه علوم قرآن و حدیث, ایران, دانشگاه کاشان, ایران
|
پست الکترونیکی
|
fateme.hajiakbari@grad.kashanu.ac.ir
|
|
|
|
|
|
|
|
|
A Reanalysis of the Concept and Domain of Abrogation in Tebyan and Mafatih AlQayb Commentaries
|
|
|
Authors
|
Haji Akbari Fatimah ,Mahdawirad Mohammad Ali ,Qhasempoor Mohsen
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|