بررسی تطبیقی نظریه جامعیت قرآن از منظر تفسیر المیزان

مساله جامعیت قرآن، یکی از مبانی مهم فهم و تفسیر قرآن است که مورد توجه و اهتمام مفسران قدیم وجدید بوده است. از جمله مفسرانی که به صورت جدی این موضوع را در تفاسیر خود طرح کرده اند، می توان به علامه طباطبایی و آلوسی بغدادی اشاره کرد. آنچه بررسی ها نشان می دهد این است که هرچند آلوسی فصل خاصی به این موضوع اختصاص می دهد، اما ذهن او از سوالات رهایی نمی بابد، به همین خاطر ما می بینیم او در قسمتی از تفسیرش به سمت دیدگاه حداقلی می رود؛ در بخشی دیگر از تفسیرش به سمت دیدگاه اعتدالی یا حداکثری کشش پیدا می کند. اما بررسی سخنان علامه نشان می دهد که علامه، تنها دیدگاه مورد قبول برای جامعیت قرآن را،  جامعیت اعتدالی می داند و سایر دیدگاه ها را نقد و رد می کند. در این مقاله  به بررسی تطبیقی دیدگاه این دو مفسر بزرگ، در این زمینه می پردازیم .

A Comparative Study of Comprehensiveness of the Quran According to the Tafsir alMizan fi Tafsir alQuran and Rooh alMa'ani fi Tafsir alQuran al'Adhim

Comprehensiveness of the Quran is one of the important foundations for its comprehension and interpretation, which has been noticed and considered by old and new commentators. Among the commentators who have seriously raised the issue in their commentaries, we can refer to Allamah Tabatabaii and Alusi Baghdadi. The studies show that although Alusi devotes a special chapter to this issue, he is in a kind of astonishment and fails to free himself from the questions and doubts which come to his mind. That is why we see him moving towards a minimal view in some parts of his commentary and towards a moderate or maximal one in other parts. The review of Allamah's remarks, however, shows that the only acceptable view for the comprehensiveness of Quran is moderate comprehensiveness in his view; he rejects and criticizes the other viewpoints. The present paper comparatively studies the view of these great commentators in this regard.  Ali Ahmad Naseh[1] Farzad Esfandiyari[2]   [1] Associate professor of department of sciences of the Quran and hadith, Qom University [2] PhD student of comparative commentary, Qom University Date Received: 2015/8/19, Date of acceptance: 2016/1/6