تفسیر تطبیقی مرجع ضمیر آیۀ 50 سورۀ فرقان

در مواردی از آیات قرآن کریم، دربارۀ مرجع برخی از ضمایر اختلاف‌نظر وجود دارد و همین باعث تفاسیر مختلف از برخی آیات شده است. دربارۀ مرجع ضمیر «ه» در «صرفناه» در آیۀ 50 سورۀ فرقان، میان مفسران اختلاف‌نظر وجود دارد. گروهی با توجه به آیات قبل و بعد، مرجع ضمیر را باران دانسته‌اند، گروهی آن را همۀ نعمت‌های ذکرشده در سورۀ فرقان، از جمله باران، برشمرده‌اند، اما برخی از مفسران با توجه به موارد کاربرد تصریف در قرآن و تامل در آیۀ 52 همین سوره، که جهاد کبیر را مطرح کرده، ضمیر در «صرفناه» را به قرآن برگردانده‌اند. در این پژوهش، با روش تفسیر تطبیقی، به بررسی نظرات مفسران دربارۀ مرجع ضمیر در آیۀ موردبحث پرداخته‌ایم و با نقد دیدگاه اول و دوم، نشان داده‌ایم که ظاهراً آیات 50 تا 52 سورۀ فرقان ارتباط معنایی خاصی با آیات قبل و بعد از خود ندارند و به‌اصطلاح، یک واحد نزول مستقل‌اند و بنابراین، مرجع ضمیر «ه» در «صرفناه» قرآن کریم است.

a comparative exegesis of the pronoun referent in verse fifty of the al-furqan chapter

in some instances of the verses of the holy quran, there is a difference of opinion about the referent of some pronouns, and this has led to the different interpretations of some verses. there is a difference of opinion among the commentators about the referent of the pronoun “huʾ” (he/it) in the word “ṣarrafnāhū” in verse fifty of the al-furqan chapter. according to the preceding and following verses, some consider the referent of the pronoun to be rain, some have regarded it to refer to all the blessings mentioned in the al-furqan chapter, including rain; however, some exegetes, considering the instances of the usage of the word taṣrīf in the quran and reflecting on verse fifty-two of the same chapter, which has discussed the greater jihad, have returned the pronoun in “ṣarrafnāhū” to the quran. in this research, through the method of comparative exegesis, we have examined the opinions of exegetes about the referent of the pronoun in the verse in question, and by criticizing the first and second views, we have shown that apparently verses fifty to fifty-two of the al-furqan chapter do not have a specific semantic connection with the verses before and after them and they are an independent descent unit, so to speak and therefore, the referent of the pronoun “huʾ” in “ṣarrafnāhū” is the holy quran​.