واکاوی تطبیقی پیامدهای عدالت جنسیتی در نظریه ‌پردازی مفسران فمینیسم اسلامی با تاکید بر آرای علامه طباطبایی

مفسران فمینیست، با توجه به اصل برابری جنسیتی، به تفسیر آیات مربوط به زنان پرداخته‌اند تا برابری‌ طلبی قرآن را از طریق تفاسیر جایگزین نشان دهند. عدالت جنسیتی، از منظر نظریه‌پردازان فمینیسم اسلامی به‌معنای برابری زن و مرد در تقسیم وظایف، مسئولیت‌ها، حقوق اجتماعی، اقتصادی و سیاسی است. اما از دیدگاه علامه طباطبایی تفاوت ذاتی بین موجوداتْ لازمۀ نظام علت و معلول است که زن و مرد هم از این قانون مستثنا نیستند؛ لذا براساس اصل تفاوت ذاتی بین زن و مرد، احکامی متمایز جهت حفظ مصالح اجتماعی وضع شده است. بنابراین، عدالت جنسیتی به‌معنای تساوی زن و مرد نیست. این مطالعه در صدد بیانِ پیامدهای دیدگاه نظریه‌پردازان فمینیسم اسلامی در ارائۀ معنای عدالت جنسیتی است که با اشاره به نظریات فمینیست‌های مسلمان در آیات مربوط به زنان، به این پیامدها پرداخته شده است. انگارۀ مردسالار بودن تفاسیر، شرک در تبعیض جنسیتی، تفسیری فراتر از متن، محدود نمودن آیات به عصر نزول از جمله پیامدهای تفاسیر فمینیستی است که با تاکید بر آرای علامه طباطبایی در این نوشتار نقد و بررسی می‌شود.

a comparative analysis of the consequences of gender justice in the theorizing of exegetes of islamic feminism with an emphasis on the views of allamah tabatabai

considering the principle of gender equality, feminist exegetes have interpreted the verses related to women in order to show the egalitarianism of the quran through alternative interpretations. gender justice, from the perspective of islamic feminism theorists, refers to the equality of men and women in the division of tasks, responsibilities, and social, economic, and political rights. but from allamah tabatabai’s point of view, the essential difference between beings is a necessity of the cause and effect system, and men and women are not exempt from this law either. thus, based on the principle of the essential difference between men and women, distinct laws have been established to protect social interests. therefore, gender justice does not mean the equality of men and women. this study aims to explain the consequences of the views of the theorists of islamic feminism in presenting the meaning of gender justice, which has been addressed by referring to the views of muslim feminists in the verses related to women. the notion of exegeses being patriarchal, polytheism in gender discrimination, trans-textual exegesis, limiting the verses to the age of revelation, are among the implications of feminist exegeses, which are criticized and analyzed in this article with emphasis on the views of allamah tabatabai.