نقد و بررسی قاعده بودن سیاق در پرتو تفاسیر قران کریم

هر قاعده‌ای خصوصیات و ممیزات ویژۀ خود را دارد که سیاق فاقد آن ویژگی‌ها است، لذا نمی‌توان آن را یک قاعده نامید؛ ماهیت سیاق و نوع دلالت آن باتوجه‌به آراء و نظرات مفسرین قرآن کریم، زبان‌شناسان و لغویین، علمای علوم بلاغی، ادباء، فقهاء و اصولیین، قابل ‌اثبات است. بزرگ‌ترین دلیل و شاهد بر اینکه سیاق ماهیتاً دلالت است نه قاعده، این است که مفسرینی مانند ابن‌جریر طبری، علامه طباطبائی و شهید صدر بااینکه به سیاق استناد کرده‌اند، هیچ‌کدام به‌عنوان قاعده از آن نام نبرده‌اند. مسلماً برخی در تلقی کردن سیاق به‌عنوان یک قاعده بیراهه رفته‌اند و در این زمینه ایرادات و ابهاماتی اساسی وجود دارد. در این نوشتار که به روش توصیفیتحلیلی تدوین‌ شده با استناد به نظرات و آرای مفسرین و دانشمندان، عدم قاعده بودن سیاق به اثبات رسیده و نظریۀ دلالت بودن آن تقویت گردیده است. سوالات دیگری که در این مقاله مطرح شده این است که آیا سیاق مقوله‌ای لفظی است یا عقلی؟ آیا سیاق یک نوع دلالت اقتضاء یا تنبیه و اشاره است؟ و حجیت هریک از آنها از باب حجیت ظواهر است یا نه؟

A Study and Critique of whether Context can be Regarded as a Rule in the Light of Quran Tafsirs

Received: 20200130   |   Accepted: 20200609 Any rule has its own features that context does not have it, hence not entitled to be called a rule. The nature of context and its signification can be proved based on the views of linguists, lexicographers, rhetoricians, men of letters, jurisprudents (faqihs), and experts in the principles of jurisprudence. The greatest evidence can be found in the works of such Quran interpreters as Ibn Jarir alTabari, Allama Tabatabaie, and Martyr Sayyid Muhammad Baqir alSadr who cited contexts but never regarded them as a rule. Some experts went astray in regarding context as a rule, hence several objections and ambiguities have been raised. A descriptiveanalytical paper, the present work seeks to prove that context cannot be regarded as a rule, hence its signification is proved. In addition, there are also answers to other queries: whether context falls within linguistic or cognitive category, whether it is merely a kind of signification, a reminder, an index, or whether their authority pertains to the apparent cases. © Habibnezhad, S.A; Zargoush Nasan, A.J; Bekhrad, M. (2021) A Study and Critique of whether Context can be Regarded as a Rule in the Light of Quran Tafsirs. Biannual Journal of Comparative Exegetical Researches, 6 (12) 133160.  Doi: 10.22091/PTT.2020.3988.1496