مدیریت اقتصادی در چارچوب اقتصاد مقاومتی با تکیه بر سیره حضرت یوسف(ع) (از نگاه مفسران فریقین)

از راهکارهای مهم پیش روی جوامع بشری در رویارویی با بحران‌‌های اجتماعی اقتصادی، «اقتصاد مقاومتی» است که از ابعاد گوناگون مورد بحث واقع شده است. برخی بنیان‌‌های نظری این شیوه مدیریت اقتصادی در قرآن کریم؛ به‌ویژه در سوره یوسف، به زیبایی ترسیم شده است. نوشتار پیش رو با روش توصیفی و با استناد به تفاسیر فریقین ذیل آیات سوره یوسف و آیات مرتبط دیگر، به واکاوی راهبرد مدیریتی حضرت یوسفa پرداخته است تا براین‌اساس شیوه‌‌ای از مدیریت بر مبنای دستورات الهی برای رسیدن به اقتصادی با شاخصه‌‌هایی که بتوان از آن باعنوان «اقتصاد مقاومتی» تعبیر کرد، الگوسازی شود. از رهگذر این کاوش به‌دست آمد که، اقتصاد مقاومتی در اسلام بر مبنای حاکمیت مطلق خداوند و حضور مردم در صحنه استوار است. حل بحران‌‌های اقتصادی نیازمند انسان‌‌های شایسته‌‌ای است که با گزینش سخت‌گیرانه انتخاب شده‌‌اند و بر پایه برنامه‌‌ریزی دقیق و صرفه‌جویی و تخصیص سنجیده منابع و با عنایت به اصل عدالت محوری و نفی جانبداری در سایه تشریک مساعی مخلصانه و با اهتمام ویژه به دارایی‌‌های عمومی و بیت المال، حکومت و جامعه را مدیریت و اقتصاد مقاومتی را اجرا می‌کنند.

Economic Management in the Framework of Resistive Economy Relying on the Prophetic Biography (Sireh) of Prophet Joseph (PBUH) from the Perspective of Sunni and Shi’ite Commentators

One of the important strategies for human societies dealing with socialeconomic crises is “resistive economy” which has been discussed from different perspectives. Some theoretical foundations in this method of economic management has been eloquently depicted in the Noble Qur’an, especially in Surah Yusuf. Using descriptive method and with reference to Sunni and Shi’ite exegeses on the relative verses in Surah Yusuf and other chapters in the Quran, the present study aims to analyze the management strategy of Prophet Joseph (PBUH) in this regard. The objective of this study is to present a role model for management based on the divine commands in order to achieve an economy with characteristics that can be called “resistive economy”. The results of this research showed that resistive economy in Islam relies on the absolute sovereignty of God as well as people’s cooperation. Solving economic crises requires meritocracy in order to rigorously choose righteous individuals based on accurate planning, saving, and appropriate allocation of resources. Therefore, the wellchosen individuals can manage the government and community and execute resistive economy relying on justice, impartiality, sincere cooperation, and with special attention to public assets and Beyt olMal. Received: 27/2/2018   |   Accepted: 20/9/2018