بررسی دیدگاه‌ها دربارۀ کیستی خلیفه و مستخلف‌عنه در عبارت «اِنِّی جَاعِلٌ فِی الارْضِ خَلِیفَهً»
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
دیرباز عسگر ,مطلبی کربکندی حسین
|
|
منبع
|
پژوهش هاي تفسير تطبيقي - 1396 - دوره : 3 - شماره : 2 - صفحه:71 -90
|
|
چکیده
|
عبارت «اِنِّی جَاعِلٌ فِی الارْضِ خَلِیفَهً» از آیۀ 30 سوره بقره از عبارات پرکاربرد و چالشی در تاریخ علوم اسلامی به شمار می‌رود. دیدگاه‌های مختلفی دربارۀ کیستی خلیفه و مستخلف‌عنه از سوی مفسرین، متکلمین، عرفا و فلاسفه طرح شده است. در این پژوهش تلاش می‌شود، ضمن تحلیل و بررسی این دیدگاه‌ها، نظریه صحیح بازشناخته شود. به این منظور، پس از بررسی کلی چیستی خلیفه و مستخلف‌عنه، نخست احصاء جامعی از نظریات مختلف مطرح‌شده، صورت گرفته، سپس میان این دیدگاه‌ها بر مبنای تحلیل متن آیۀ موردبحث و روایات مربوط داوری شده است. ابتدا مستخلف‌عنه بررسی شده و از تحلیل خود آیه و روایات مربوط چنین نتیجه گرفته شده است که مستخلف‌عنه در این آیه، خداوند متعال است. سپس، با توجه به نتیجۀ مذکور، احتمالات ممکن بررسی شده و نشان داده‌شده است که تنها حالت مقبول این است که خلیفۀ خدا، مصادیق ویژه ای داشته باشد و منصوب خداوند متعال باشند.
|
|
کلیدواژه
|
خلیفه، مستخلف‌عنه، خداوند، انسان، ملائکه.
|
|
آدرس
|
دانشگاه قم, گروه فلسفه و حکمت اسلامی, ایران, دانشگاه قم, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
h.motallebi@gmail.com
|
|
|
|
|
|
|