تحلیل بلاغی مجموعه اشعار محمّدعلی بهمنی بر مبنای مولّفه‌های هنجارگریزی معنایی

یکی از موارد برجسته سازی در شعر، هنجارگریزی معنایی است. در این نوع هنجارگریزی، شاعر براساس قواعد معنایی حاکم بر زبان هنجار، از دو روش همنشینی و جانشینی کمک می گیرد. با توجّه به اینکه حوزۀ معنا بیش از دیگر سطوح زبان در برجسته سازی مورد نظر است، هر شاعری که بتواند بر حسب توانایی های ذوقی و علمی خود در این زمینه موفّق باشد، از اشعار ناب تری برخوردار خواهد بود. در این پژوهش گونه های مختلف هنجارگریزی معنایی از جمله تشبیه، استعاره، کنایه، مجاز، ایهام، تضاد، پارادوکس و حسّ‌آمیزی در شعر بهمنی مورد کاوش و تحلیل قرار گرفته است. براساس نتایج به دست آمده در کلّ دفترهای شعری این شاعر 538 مورد استعاره، 170 مورد تشبیه، 116 مورد تضاد، 32 مورد حسّ‌آمیزی، 24 مورد پارادوکس، 11 مورد کنایه، 6 مورد مجاز و 2 مورد ایهام است. پربسامدترین انواع هنجارگریزی در مجموعه اشعار محمّدعلی بهمنی و در نتیجه نقش آفرین ترین صور خیال در آفرینش هنری این شاعر، حوزۀ تشبیه، استعاره و تضاد و کم‌بسامدترین آن حوزۀ ایهام است

A Rhetorical Analysis of Mohammad Ali Bahmani’s poems based on Semantic Deviation Components

The semantic deviation is one of the methods of foregrounding, in which the poet uses two methods of replacement and collocation due to the semantic principles. Regarding to this fact that this field is mostly applied in other levels of language in order to foregrounding, every poet who succeeds in this field due to the scientific ability, is able to create the novice poems in which  Mohammad Ali Bahmani is one of the contemporary, capable poets. This study has concerned with the different semantic deviations such as simile, irony, metonymy, oxymoron, paradox and synesthesia in Mohammad Ali Bahmani’s poems. The results show that there are 554 cases of semantic deviations in Mohammad Ali Bahmani’s poems, among which there are 191 cases metaphor, 170 cases are similie,116 cases oxymoron,32 cases synesthesia, 24 cases paradox,11 cases irony,6 cases metonymy and two casesequivoque. as it is visible that the most frequent deviation can be found in Mohammad Ali Bahmani’s poems, therefore the most affective figurative language are simile, metaphor, and oxymoron and the least frequent cases are equivoque.