ویژگی‏‎های روان‌سنجی پرسش‌نامه کوتاه وضعیت شناختی دستی سالمندان

سالمندی با تغییرات قابل‌ملاحظه در توانایی‌های شناختی همراه است با این حال فقدان یک ابزار مناسب و کوتاه در ایران جهت سنجش وضعیت شناختی سالمندان به چشم می‌خورد. بنابراین این مطالعه با هدف بررسی روایی و پایایی پرسش‌نامه کوتاه وضعیت شناختی دستی سالمندان انجام شد. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی سالمندان بالای 65 سال ساکن شهر اراک، در سال 1399 بود که از میان  آنها 240 سالمند (128 مرد و 112 زن) به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. برای گردآوری داده‌ها از پرسش‌نامه‌ کوتاه وضعیت شناختی دستی سالمندان فایفر و همکاران و حافظه وکسلر فرم الف استفاده شد. جهت تجزیه ‌و تحلیل داده‌ها از آمار توصیفی، تحلیل عاملی تاییدی در نرم‌افزارهای spss-26 و amos-24 استفاده شد. نتایج تحلیل داده‌ها نشان داد که پایایی درونی بر حسب آلفای کرونباخ 0.76 بود. به منظور بررسی روایی پرسش‌نامه از تحلیل عاملی تاییدی و روایی همگرا استفاده شد که نتایج تحلیل عاملی تاییدی نشان دهنده روایی مطلوب پرسش‌نامه بود. همچنین ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که بین نمرات افراد در پرسش‏نامه وضعیت شناختی و نمرات آنها در زیرمقیاس‌های حافظه وکسلر رابطه معناداری وجود دارد و ضریب همبستگی پیرسون بین نمره وضعیت شناختی و  نمره کل حافظه وکسلر 0.71 به دست آمد. نتایج نشان داد که پرسش‌نامه از ضریب اعتبار و روایی مناسبی برخوردار است. بنابراین، بر اساس نتایج به دست آمده در این مطالعه، کاربرد پرسش‌نامه توسط متخصصان بالینی جهت تشخیص نقص شناختی سالمندان پیشنهاد می‏شود.

psychometric properties of short portable mental status questionnaire for older adults

aging is associated with significant changes in cognitive abilities, however, the lack of a suitable and short measure in iran to assess the cognitive status of older adults is evident. therefore, this study was conducted with the aim of investigating the validity and reliability of short portable mental status questionnaire for older adults. the statistical population of this research included all people over 65 years old living in arak, iran in 2019, among whom 240 older adults (128 men and 124 women) were selected using convenience sampling method. to collect data, pfeiffer et al.’s short portable mental status questionnair (spmsq) and wechsler memory scale (form i) were used. descriptive statistics as well as confirmatory factor analysis (cfa) were used to analyze the data in spss-26 and amos-24 software. the results of data analysis figured out that the internal reliability according to cronbach’s alpha was 0.76. in order to check the validity of the questionnaire, cfa and convergent validity were used, and the results of the cfa indicate the desired validity of the questionnaire. morover, the pearson’s correlation coefficient indicated that there is a significant relationship between the people’s scores in mental status questionnaire and their scores in wechsler memory subscales, as such the correlation coefficient between the mental status score and the memory score obtained to be 0.71. the results indicated that spmsq has a good reliability and validity coefficient. therefore, based on the results of the current study, clinical experts are suggested to use spmsq to diagnose the cognitive impairment in older adults.