مقایسه توانایی‌های شناختی و بهزیستی هیجانی در سالمندان با و بدون تجربه آزاردیدگی

سالمندآزاری نوع جدیدی از خشونت خانگی است که با وجود شیوع بالا، پیامدها و اثرات روان‌شناختی متعدد آن، کمتر به آن توجه می‌شود. اختلال در عملکرد شناختی و سلامت هیجانی به میزان فراوانی در سالمندان با تجربه خشونت و آزاردیدگی یافت می‌شود. بنابراین پژوهش حاضر با هدف مقایسه توانایی‌های شناختی و بهزیستی هیجانی در سالمندان با و بدون تجربه آزاردیدگی انجام شد. این پژوهش علی-مقایسه‌ای از نوع گذشته نگر بود. جامعه آماری پژوهش سالمندان مراجعه کننده به کانون‌های بازنشستگان شهر رشت در سال 1401 بودند. نمونه پژوهش حاضر شامل 164 نفر در دو گروه (یک گروه 72 سالمند با تجربه آزاردیدگی و یک گروه 92 سالمند بدون تجربه آزاردیدگی) به روش نمونه‌گیری در دسترس (بر اساس نمره برش 4 در آزمون غربالگری سالمندآزاری والک و مصاحبه بالینی سالمندآزاری) انتخاب شدند. جهت جمع آوری داده‌ها از پرسشنامه توانایی‌های شناختی نجاتی و مقیاس بهزیستی هیجانی کییس و ماگیارمو استفاده شد. داده‌ها با استفاده از تحلیل واریانس چند متغیری در نرم افزار spss نسخه 24 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که بهزیستی هیجانی و توانایی‌های شناختی (از جمله حافظه، کنترل مهاری و توجه انتخابی، توجه پایدار، برنامه‌ریزی، تصمیم‌گیری، انعطاف پذیری شناختی) به استثنای مولفه شناخت اجتماعی در سالمندان آزاردیده به طور معنی‌داری کمتر از سالمندان بدون تجربه آزاردیدگی بود. این یافته‌ها بیان می‌کند که تجربیات آزاردیدگی اثر مخربی بر توانایی‌های شناختی و بهزیستی هیجانی سالمندان می‌گذارد. همچنین نقص در این متغیرها به عنوان عامل خطر می‌توانند زمینه سالمندآزاری را فراهم سازند. بنابراین ضرورت دارد در طراحی برنامه‌های پیشگیرانه به این متغیرها توجه شود تا بتوان در حد ممکن از سالمندآزاری جلوگیری کرد و یا برنامه‌های درمانی مناسبی را برای هر سالمند آزاردیده طرح ریزی نمود.

the comparison of cognitive abilities and emotional well-being in older adults with and without experience of abuse

elder abuse is a new type of domestic violence, which despite its high prevalence, its numerous consequences and psychological effects, receives less attention. impairment in cognitive function and emotional health is found highly in older adults with experience of violence and abuse. thus, the current study aimed to compare cognitive abilities (cas) and emotional well-being (ewb) in older adults with and without experience of abuse. this was a causal-comparative study, of retrospective type. the statistical population included older men and women who referred to the retirement centers of rasht, iran in 2022-2023, among whom 164 people (72 with abuse experience and 92 without abuse experience) were selected using convenience sampling (based on the cut-off score of 4 in hwalek-sengstock’s elder abuse screening test and the elder abuse clinical interview). data were collected using nejati’s cas questionnaire and keyes and magyar-moe’s ewb scale. the data were analyzed by multivariate analysis of variance (manova) in spss-24 software. the results indicated that ewb and cas (including memory, inhibitory control and selective attention, sustained attention, planning, decision making, cognitive flexibility) except for component of social cognition were lower in older adults with abuse experience in comparison to that of older adults without abuse experience (p<.001). these findings state that the experience of abuse has a destructive effect on cas and ewb in older adults. meanwhile, defects in cas and ewb, as a risk factor, can provide the basis for elder abuse. therefore, it is necessary to pay attention to these variables in the design of preventive programs to prevent elder abuse as much as possible or design appropriate protocols for every older individual with experience of abuse.