اثربخشی گروه‌درمانی وجودی بر اضطراب وجودی و کیفیت‌زندگی سالمندان

سالمندی دوره حساس و آخرین مرحله از زندگی انسان است. آگاهی از مرگ قریب‌الوقوع، باعث ایجاد اضطراب وجودی در سالمندان می‌شود. بنابراین سالمندان باید توانایی پاسخگویی به مشکلات اساسی وجودی خود را داشته باشند. روان‌درمانی وجودی با تمرکز بر دلواپسی‌های غائی انسان‌ها شامل مرگ، تنهایی، پوچی و آزادی، درمان مناسبی برای سالمندان به نظر می‌رسد. بنابراین این مطالعه با هدف تعیین اثربخشی گروه‌درمانی وجودی بر اضطراب وجودی و کیفیت زندگی سالمندان انجام شد. روش مطالعه حاضر نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش حاضر را سالمندان بین 60 تا 85 سال تشکیل دادند که در سه ‌ماه دوم سال 1399 به کلینیک مددکاری اجتماعی آفتاب زندگی در  شهرستان شمیرانات مراجعه کرده‌اند. نمونه‌گیری این پژوهش در دسترس بود. به ‌طورکلی 24 نفر در این پژوهش شرایط لازم جهت شرکت در گروه‌درمانی را داشتند. شرکت‌کنندگان پس از در نظر گرفتن ملاک‌های ورود به مطالعه انتخاب شدند، و به ‌طور تصادفی در گروه‌های  آزمایش و کنترل گمارش انجام شد. گروه‌درمانی در قالب 12 جلسۀ 90 دقیقه‌ای و به دلیل شیوع بیماری کرونا به‌صورت آنلاین اجرا شد. جهت اندازه‌گیری متغیرهای وابسته از پرسش‌نامه‌­ اضطراب هستی مسعودی ثانی و بهمنی و فرم کوتاه پرسش‌نامه کیفیت زندگی ویر و شربون استفاده‌ شده ‌است. تجزیه و تحلیل داده‌های پژوهش با تحلیل کوواریانس تک‌متغیری و تحلیل داده‌ها در این پژوهش با استفاده از نرم‌افزار 21 spss  انجام ‌شد. نتایج نشان داد که، طبق نمرات پس‌آزمون، اضطراب وجودی کاهش پیدا کرد و کیفیت زندگی سالمندان افزایش معناداری نداشت. به ‌عبارت ‌دیگر، نتایج پژوهش حاصل نشان داد گروه‌درمانی وجودی موجب کاهش اضطراب وجودی سالمندان می‌شود و می‌توان از گروه‌درمانی وجودی  به‌عنوان درمانی موثر برای مقابله با مشکلات خلقی سالمندان سود جست.

the effectiveness of existential group therapy on existential anxiety and the quality of life of the elderly

aging is a challenging period and the last stage of human life. awareness of imminent death causes existential anxiety in the elderly. therefore, the elderly must have the ability to respond to their basic existential problems. existential psychotherapy, focusing on the ultimate concerns of humans, including death, loneliness, emptiness, and freedom, seems to be a suitable treatment for the elderly. therefore, this study was conducted to determine the effectiveness of existential group therapy (egt) on existential anxiety and the quality of life of the elderly. the method of the present study was quasi-experimental with a pretest-posttest design and a control group. the statistical population was made up of the elderly between 60 and 85 years old referred to the social work clinic of aftab zendi in shemiranat country, tehran, in the second quarter of 2019. the sampling of this research was based on convenience sampling method. in general, 24 people were eligible to participate in group therapy in the current research, who were selected after considering the inclusion criteria and were randomly assigned into the experimental and control groups. the group therapy consisted of 12 ninety-minute sessions, performed online due to the spread of the covid-19 disease. used to measure the mentioned criterion variables were massoudi sani and bahmani’s existential anxiety questionnaire and weir and sherbon’s quality-of-life questionnaire (short form). the analysis of research data was done using analysis of univariate covariance (ancova) in spss-21 software. results indicated that according to the scores in posttest, existential anxiety has decreased and there is no significant increase in the quality of life of the elderly. in other words, the results of the research figured out that egt reduces the existential anxiety of the elderly and it is possible to benefit from egt as an effective treatment to deal with the mood problems in the elderly.