رابطۀ عوامل کالبدی محیطی با انگیزه مشارکت ورزشی سالمندان: نقش میانجی دلبستگی به مکان (مطالعه موردی: جاده سلامت شاهرود)

با توجه به روند سریع سالمندی جمعیت و کاهش فعالیت‌بدنی سالمندان، بررسی عوامل مهم در ایجاد انگیزۀ سالمندان برای شرکت در فعالیت‌بدنی ضروری به نظر می‌رسد. پژوهش حاضر که از نظر هدف کاربردی و روش جمع‌آوری داده‌های آن توصیفی-همبستگی از نوع مدل‌یابی معادلات ساختاری بود، به بررسی نقش میانجی دلبستگی به مکان در ارتباط بین عوامل کالبدی محیطی و انگیزۀ مشارکت ورزشی سالمندان پرداخته است. جامعه آماری پژوهش کلیه سالمندان جاده سلامت شاهرود بودند که با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس تعداد 350 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای اندازه‌گیری متغیرهای عوامل کالبدی محیطی، انگیزۀ مشارکت ورزشی و دلبستگی به مکان به ترتیب از پرسشنامه‌های حاتمی‌نژاد و همکاران، دسی و رایان و کایل و همکاران استفاده شد. تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از روش مدل‌یابی معادلات ساختاری و نرم‌افزار  smart-pls 3.2.8 انجام شد. نتایج پژوهش حاکی از رابطۀ مستقیم مثبت عوامل کالبدی محیطی با دلبستگی به مکان و همچنین رابطۀ مثبت و معنادار دلبستگی به مکان با انگیزۀ مشارکت سالمندان در فعالیت‌بدنی بود. همچنین، ارتباط غیرمستقیم عوامل کالبدی محیطی با انگیزش مشارکت از طریق متغیر میانجی دلبستگی به مکان مشخص گردید. در حالی که بین عوامل کالبدی محیطی و انگیزۀ مشارکت در فعالیت‌بدنی ارتباط معناداری مشاهده نشد. با توجه به یافته‌های پژوهش می‌توان گفت یکی از عوامل موثر در ارتباط با افزایش انگیزۀ مشارکت سالمندان در فعالیت‌بدنی، توجه به عوامل محیطی و به تبع آن ایجاد حس دلبستگی به مکان در آنها می‌باشد.

the relationship between physical-environmental factors and motivation for physical activity in the elderly: the mediating role of place attachment (case study: shahrud health road)

according to the rapid aging of the population and the reduction of physical activity in the elderly, it seems necessary to examine the important factors involved in motivating the elderly to participate in physical activity. therefore, the current study aimed to investigate the mediating role of the place attachment in the relationship between physical-environmental factors and the elderly’s motivation for physical activity (mfpa). it was a descriptive-correlational study, of structural equation modeling (sem) type. the statistical population of the current study included all the elderly participating in shahrud health road, of whom 350 were selected as a sample of the study. hatami-nejad et al.’s physical-environmental factors, deci and ryan’s sport participation motivation, and kyle et al.’s place attachment questionnaires were used to measure the variables of physical-environmental factors, mfpa and place attachment, respectively. data analysis was conducted using sem in smart-pls 3.2.8 software. the results showed a direct significant positive relationship between physical-environmental factors and place attachment, as well as a significant positive relationship between place attachment and mfpa. besides, there was a significant indirect relationship between physical-environmental factors and mfpa through the mediating role of the place attachment. however, there was no significant relationship between physical-environmental factors and mfpa. according to the findings of the research, it can be said that one of the effective factors in increasing the motivation of the elderly to participate in physical activity is paying attention to the environmental factors and, as a result, creating a sense of attachment to place in them.