رابطه طرحواره‌های هیجانی با ادراک درد در سالمندان: نقش میانجی نظم بخشی هیجانی

با توجه به روند رو به رشد جمعیت سالمندان در ایران، پرداختن به مسائل مربوط به این بخش از جامعه دارای اهمیت بالایی است. در همین راستا، پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش میانجی نظم بخشی هیجانی در رابطه بین طرحواره‌های هیجانی و ادراک درد در سالمندان انجام شد. طرح پژوهش حاضر همبستگی از نوع مدل‌سازی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی سالمندان عضو در مراکز سالمندی شهر شیراز بود که با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس، تعداد 251 (104 مرد، 147 زن) نفر از آنها که حداقل در یک ناحیه از بدن خود درد داشتند به عنوان نمونه انتخاب شدند. داده‌ها با استفاده از مقیاس طرحواره‌های هیجانی لی‌هی، مقیاس مشکلات در نظم‌بخشی هیجانی گراتز و روئمر و پرسش‌نامه درد مک‌گیل گردآوری شد. داده‌ها با روش مدلسازی معادلات ساختاری با بکارگیری نرم‌افزارهای آماری spss24 و لیزرل 10.20 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج رگرسیون نشان داد که طرحواره‌های هیجانی و مشکلات در نظم بخشی هیجانی قادر به پیش‌بینی ادراک درد در سالمندان هستند. نتایج مدلسازی معادلات ساختاری نیز نشان داد مدل استخراج شده با داده‌های تجربی برازش مطلوبی دارد. نتایج بررسی میانجی‌گری نشان داد که مولفه استفاده از راهبردهای محدود نظم بخشی هیجانی قادر به میانجی‌گری ارتباط طرحواره‌های هیجانی توافق، نشخوار ذهنی، ابراز احساسات و بی‌حسی هیجانی با ادراک درد در سالمندان است. با توجه به نقش طرحواره‌های هیجانی و دشواری در نظم‌بخشی هیجانی در ادراک درد سالمندان، توجه به این عوامل در حوزه مداخلات آموزشی و درمانی ضروری به نظر می‌رسد.