اثربخشی آموزش مدیریت استرس بر سلامت روان‌شناختی، خودکارآمدی و شادکامی در زنان سالمند مبتلا به افسردگی متوسط

ویژگی‌های روان‌شناختی سالمندان به دلیل کاهش عملکردهای جسمی و روانی افت می‌کند. بنابراین، مداخله با هدف بهبود سلامت روان‌شناختی، خودکارآمدی و شادکامی به‌ویژه در سالمندان مبتلا به افسردگی دارای اهمیت زیادی است. در نتیجه، این مطالعه با هدف تعیین اثربخشی آموزش مدیریت استرس بر سلامت روان‌شناختی، خودکارآمدی و شادکامی در زنان سالمند مبتلا به افسردگی متوسط انجام شد. پژوهش حاضر نیمه‌تجربی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه‌های آزمایش و کنترل بود. جامعه آماری پژوهش زنان سالمند مبتلا به افسردگی سراهای سالمندی شهر تهران در سال 1398 بودند که از میان آنان 60 زن با توجه به ملاک‌های ورود به مطالعه با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه مساوی جایدهی شدند. گروه آزمایش 10 جلسه 90 دقیقه‌ای آموزش مدیریت استرس دریافت کرد و گروه کنترل آموزشی ندید. ابزار پژوهش شامل مقیاس سلامت روان‌شناختی نجاریان و داودی، پرسشنامه خودکارآمدی شرر و همکاران، پرسشنامه شادکامی آرگایل و لو و مقیاس افسردگی سالمندان یساویج و شیخ بودند. داده‌ها با روش تحلیل کوواریانس تک‌متغیری در نرم‌افزار spss نسخه 22 تحلیل شدند. یافته‌ها نشان داد گروه‌های آزمایش و کنترل از نظر سلامت روان‌شناختی، خودکارآمدی و شادکامی تفاوت معنی‌داری داشتند. به عبارت دیگر، آموزش مدیریت استرس باعث بهبود سلامت روان‌شناختی، خودکارآمدی و شادکامی در زنان سالمند مبتلا به افسردگی شد (01/0>p). با توجه به اثربخشی آموزش مدیریت استرس، توصیه می‌گردد که متخصصان و درمانگران حوزه سلامت از روش آموزش مدیریت استرس در کنار سایر روش‌های آموزشی برای بهبود سلامت روان‌شناختی، خودکارآمدی و شادکامی استفاده کنند.

The Effectiveness of Stress Management Training on Psychological Health, SelfEfficacy and Happiness in Elderly Women with Moderate Depression

The psychological characteristics of the elderly decline due to reduction of physical and mental functioning. Therefore, intervention seems to be essential specifically in elderly women suffered from moderate depression, with the aim of improving psychological health, selfefficacy and happiness. Therefore, the study aimed to determine the effectiveness of stress management training (SMT) on psychological health, selfefficacy and happiness in elderly women with moderate depression. The current study was a quasiexperimental with pretestposttest and control group design. The statistical population included elderly women with depression residing in nursing homes of Tehran, Iran in 2019, among whom 60 women were selected through purposive sampling and inclusion criteria and allocated randomly into two equal groups. The experimental group received ten 90minute sessions of SMT and the control group didn’t receive any training at the same time. Research tool included Najarian & Davodi’s psychological health scale, Sherer & et al.’s selfefficacy questionnaire, Argyle & Lu’s happiness questionnaire and Yesavage & Sheikh’s geriatric depression. Data were analyzed using univariate analysis of covariance (ANCOVA) in the SPSS22 software. Results indicated that there was a significant difference between experimental and control groups in terms of psychological health, selfefficacy and happiness in posttest phase. In other words, SMT resulted in improvement of psychological health, selfefficacy and happiness in elderly women with depression (P<0.01). Given the effectiveness of SMT, it is recommended that health professionals and therapists take advantages of STM along with other training methods in order to improve the elderly’s psychological health, selfefficacy and happiness.