افکار خودکشی در سالمندان بدون همسر: نقش تحریف‌های شناختی بین‌فردی، عاطفه‌ مثبت و منفی، حمایت اجتماعی ادراک شده و معنا در زندگی

امروزه در بسیاری از کشورها خودکشی افراد سالمند به‌ عنوان یک مساله مهم بهداشت عمومی مطرح است. از این رو پژوهش حاضر با هدف پیش‌بینی افکار خودکشی بر اساس تحریف‌های شناختی بین‌فردی، عاطفه‌ مثبت و منفی، حمایت اجتماعی ادراک شده و معنا در زندگی در سالمندان بدون همسر انجام شد.پژوهش حاضر یک پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه‌ آماری پژوهش شامل کلیه سالمندان حاضر در خانه‌های سالمندان شهر اردبیل در سال 1398 بودند که از میان آنان به روش نمونه گیری در دسترس نمونه ای به تعداد 111 نفر انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده شامل مقیاس افکار خودکشی بک، مقیاس تحریف‌های شناختی بین‌فردی حمام‌چی و بویوک-اوزتورک، مقیاس عاطفه‌ مثبت و عاطفه‌ منفی واتسون و کلارک، مقیاس حمایت اجتماعی ادراک شده‌ چند بعدی زیمت و همکاران و پرسش‌نامه‌ معنا در زندگی استیگر و همکاران بودند. داده ها با آزمون ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون و با استفاده از نرم‌افزار spss نسخه 23 تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد که بین تحریف‌های شناختی بین‌فردی و عاطفه منفی با افکار خودکشی سالمندان رابطه‌ مثبت معناداری وجود دارد (0.01>p). همچنین بین عاطفه‌ مثبت و حمایت اجتماعی ادراک شده با افکار خودکشی سالمندان رابطه‌ منفی معناداری وجود دارد (0.01>p). اما بخش دیگر یافته‌های پژوهشی حاکی از عدم وجود ارتباط معنادار بین معنا در زندگی و افکار خودکشی سالمندان بود. نتایج تحلیل رگرسیون آشکار کرد که به طور تقریبی 48 درصد از کل واریانس افکار خودکشی بر اساس متغیرهای تحریف های شناختی بین فردی، عاطفۀ مثبت و منفی، حمایت اجتماعی ادراک شده قابل پیش بینی است (0.01>p). در مجموع و با توجه یافته‌های این پژوهش توصیه می‌گردد جهت پیشگیری از بروز افکار خودکشی سالمندان بدون همسر به ابعادی همچون تحریف‌های شناختی بین‌فردی، عاطفه‌ مثبت و منفی و حمایت اجتماعی ادراک شده توجه شود.

Suicidal Ideation in Elderly Without a Spouse: The Role of Interpersonal Cognitive Distortions, Positive and Negative Affect, Perceived Social Support and Meaning in Life

Today, in many countries, elderly suicide is considered as an important issue in public health. The present study aimed to predict suicidal ideation based on interpersonal cognitive distortions, positive and negative affect, perceived social support and meaning in life in the elderly without a spouse. It was a correlational descriptive study. The statistical population of the study included all elderly attending nursing homes in Ardabil in 2019 among whom 111 were selected by convenience sampling method. Beck Scale for Suicidal Ideation, Hamamci and Buyukozturk Scale for Interpersonal Cognitive Distortions, Watson and Clark Questionnaire for Positive and Negative Affect, Zimet Multiple Scale for Perceived Social Support and Steger Questionnaire for Meaning in Life were used to collect the required data. Data were analyzed using Pearson correlation coefficient and regression analysis in SPSS version 23 software. The results showed a significant positive correlation between interpersonal cognitive distortions and negative affect with suicidal ideation of the elderly (P<0/01). In addition, there was a significant negative correlation between positive affect and perceived social support with suicidal ideation of elderly (P<0/01). However, results suggested no significant correlation between meaning in life and suicidal ideation of elderly. In addition, the results of regression analysis revealed that approximately 48% of the total variance of suicidal ideation was predicted based on cognitive distortions, positive and negative affect and perceived social support (P<0/01). In general, according to the findings of the study and in order to prevent the occurrence of suicidal ideation in elderly without a spouse, it was recommended to pay attention to dimension such as interpersonal cognitive distortions, positive and negative affect and perceived social support.