بررسی نقش مسجد در افزایش سرمایۀ اجتماعی بر اساس نماگرهای اصلی آن در قرآن و حدیث

هدف از این پژوهش بررسی نقش مسجد در افزایش سرمایه اجتماعی در قرآن و روایات بود. بدین منظور توصیف‌های انجام‌گرفته از نهاد مسجد در قرآن و روایات بر اساس نماگرهای سرمایه اجتماعی ساماندهی شده است، تا از این طریق نقش­آفرینی مسجد در تولید روزافرون سرمایه اجتماعی درک شود. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی بر اساس منابع اصیل اسلامی است. توصیف‌های انجام‌گرفته از نهاد مسجد بیان‌کنندۀ کارکردهایی به‌مراتب فراتر از صرف محل عبادت بودن آن (به معنای خاص عبادت فردی) است. این نهاد، از طریق اثرگذاری مستقیم بر عناصر هنجارهای مشترک، اعتماد و مشارکت، سبب تولید و توزیع سرمایه اجتماعی می­‌شود. دو عنصر نخست، سبب پیوند ذهنی افراد و در نتیجه تمایل آنان به حضور در اجتماع مسجد­محور، و عنصر بعدی، زمینۀ پیوند عینی آنان در نهادهای تشکیل‌شده درون نهاد مسجد را فراهم می­کند.