فهم سرمایه اجتماعی بین‌سازمانی در دستگاه‌های اجرایی با رویکرد داده‌بنیاد

این پژوهش با هدف طراحی الگوی سرمایه اجتماعی بین‌سازمانی در دستگاه‌های اجرایی با استفاده از روش کیفی و استراتژی داده‌بنیاد بر اساس رهیافت گلیزر انجام شد. در این تحقیق، که یک پژوهش بنیادی از نوع توصیفی‌ اکتشافی است، ابزار اصلی پژوهش مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته با افراد آگاه و متخصص در حیطه موضوع پژوهش بود و نمونه‌گیری به صورت گلوله‌برفی از میان مدیران دستگاه‌های اجرایی و اعضای هیئت‌علمی دانشگاه، که ویژگی‌های مورد نظر را داشتند، انجام شد. پس از 17 مصاحبه و جمع‌آوری اطلاعات، کدهای به‌دست‌آمده در بخش‌های مختلف تجزیه‌وتحلیل شدند و در مراحل سه‌گانه کدگذاری باز و محوری و انتخابی برخی مفاهیم و مقوله‌ها و فرامقوله‌های رویش‌یافته از درون داده‌ها تا رسیدن به اشباع شناسایی شدند. در نهایت، الگوی سرمایه اجتماعی بین‌سازمانی در 5 طبقه اصلی با مقولات اعتماد بین‌سازمانی، وفاق و همدلی، مشارکت بین‌سازمانی، تعلق حاکمیتی به عنوان مشخصه‌های سرمایه اجتماعی بین‌سازمانی؛ عوامل تقویتی با فرامقوله‌های عوامل سازمانی، عوامل آموزشی، عوامل ایدئولوژیک، عوامل فرهنگی؛ طبقه پیشایندها شامل ویژگی‌های فردی، ویژگی‌های سازمانی، اهداف مشترک، ارتباطات فراگیر بین‌سازمانی؛ طبقه پیامدها شامل پیامدها در سطح سازمانی و ملی؛ طبقه موانع شکل‌گیری شامل موانع درون‌سازمانی و موانع برون‌سازمانی به دست آمد. با استفاده از الگوی ارائه‌شده می‌توان سرمایه اجتماعی را در دستگاه‌های اجرایی ایجاد و تقویت کرد و از پیامدهای آن بهره گرفت.

The Explication of the Effective Factors and Barriers of the Formation of InterOrganizational Social Capital Using the Grounded Theory Approach

This study was carried out to design an interorganizational social capital model in the Iranian executive organizations using qualitative method and grounded theory based on Glaser’s approach. The main research instrument of this pure, descriptiveexploratory study was semistructured interviews with the informed and expert individuals who were active in the intended domain of the study. Sampling was done using snowball sampling to select participants from among the executive organizations’ managers and university professors who had the intended characteristics. After conducting 17 interviews and collecting data, the obtained data was coded. In the tripartite coding stages – i.e., open, axial, and selective coding – some concepts, categories, and themes were derived from the data, and this process continued up until theoretical saturation was achieved. At the end, the interorganizational social capital model was designed in five main levels that included factors such as interorganizational trust, congruence and sympathy, interorganizational cooperation, and sovereign belonging as the characteristics of interorganizational social capital, the enhancing factors including themes such as organizational factors, educational factors, ideological factors, and cultural factors, the antecedent factors including individual characteristics, organizational characteristics, common goals, and extensive interorganizational communications, the consequences level including consequences at the organizational and national levels, and the formation barriers level including intraorganizational and extraorganizational barriers. The provided model can be used to create and enhance social capital among executive organizations and benefit from the consequences.