طراحی مدلی پویا برای تحلیل سرمایۀ اجتماعی با رویکرد پویایی‌شناسی سیستم‌ها

هدف این تحقیق شناخت عمیق و تحلیل رفتار پیچیده، پویا، و غیرخطی عوامل موثر در فرایند تولید و انباشت «سرمایۀ اجتماعی» در گذر زمان و پاسخ به این پرسش‏هاست که «اعتماد»، «هنجارپذیری»، و «شبکه‏‏پذیری» چگونه شکل می‏گیرند؟ چگونه بر یک‌دیگر اثر می‏گذارند؟ طی چه فرایندی تولید و انباشته می‏شوند؟ چگونه بر سیستم‏های اقتصادی و اجتماعی تاثیر می‌گذارند؟ و با چه مکانیسمی سودآور می‌شوند و مزایا تولید می‏کنند؟ کمّی‏سازی و تعیین معادلات متغیرها، همچنین، تعیین مرز سیستم در این پژوهش با جمع‏بندی دیدگاه‏های نظریه‏پردازان، دریافت نظر خبرگان به کمک مصاحبه‏های نیمه‏ساختاریافته و تلفیق آن با روش دلفی فازی، فرایند تحلیل شبکه‏ای، و متدولوژی پویایی‏شناسی سیستم‏ها صورت گرفت. فرایند تولید سرمایۀ اجتماعی با سه زیرسیستم اصلی افراز و سپس دیاگرام‏های علّی‌ حلقوی و انباشت‌ جریان ترسیم شدند. پس از ساختاردهی کمّی به متغیرهای کیفی، با استفاده از اعداد فازی مثلثی و دیفازی‏ کردن آن‌ها، استخراج حلقه‏های فزاینده و تعادلی و تعیین نقاط اهرمی، شبیه‏سازی مدل عمومی با نرم‏افزار vensim انجام گرفت و رفتار سیستم و مدل طراحی‏شده در سناریوها و سیاست‏های مختلف تحلیل و تفسیر و اعتبارسنجی شد. نتیجه اینکه با آزمون‏هایی برای ساختار مدل، رفتار سیستم و تحلیل حساسیت سیاست‏ها بر اساس هشت سیاست منتخب، راهکارهای بهینه برای اصلاحات و تغییرات بلندمدت در سیستم مورد مطالعه انتخاب و پیشنهاد شد.

Designing a dynamic model to analyze social capital with system dynamics approach

The main goal of this study is to analyze complex and dynamic behavior of influential participants in process of social capital. Considering the complex nature of human relations, this research seeks to describe the mechanisms of trust networks and normalization as subsystems of social capital and their mutual relations, their effects on economic and social systems and the way of profitability. By taking account of theoretical framework, developed by nine experts in this field, through Fuzzy Analytical Network Process and combining it with system dynamic methodology, 3 subsystems designed.Using Venism software, a general model could be simulated in which these mechanisms behavior could be analyzed in different situations. Considering model’s structure and systems behavior, and analyzing the sensitivity level of proposed policies, one could map optimistic, pessimistic and a normal scenarios based on the proposed eightfold policies. Finally, a comparison of the most likely scenario with the current state of affairs and the initial state of the actual system, allows us to select the optimal policy for the implementation of long term duration.