ارزیابی آثار جامع الگوی توسعۀ معدنی صنعتی بر سرمایه‌های اجتماعی و اقتصادی و محیطی در ناحیۀ ایرانِ مرکزی (مطالعۀ موردی: آثار بزرگ‌ترین مجتمع سنگ آهن خاورمیانه بر سکونتگاه‌های شهرستان بهاباد)

امروزه اثرگذاری اقدامات توسعه‌ای بر سرمایه‌های اجتماعی و اقتصادی و محیطی مولفه‌های مهم موفقیت یا شکست اقدامات و الگوهای توسعه محسوب می‌شود. در همین زمینه انتخاب و اتخاذ چارچوبی مفهومی، که برآیندی از ایده‌های اجتماعی و فرهنگی باشد، جهت ارزیابی آثار الگوهای توسعه، ضروری و این مهم به کمک ارزیابی‌های آثار اجتماعی قابل حصول است. پژوهش حاضر، با ارزیابی آثار اجتماعی و با بررسی تاثیر بزرگ‌ترین مجتمع سنگ آهن خاورمیانه بر سکونتگاه‌های اطراف خود، در جست‌وجوی الگوی تاثیرگذاری اجتماعی فرهنگی مراکز معدنی صنعتی بر سکونتگاه‌های نواحی مرکزی ایران بود. این پژوهش از منظر ماهیت در رده پژوهش‌های کاربردی و توسعه‌ای و از منظر روش از نوع توصیفی تحلیلی است. پژوهشگران با بهره‌گیری از روش‌های اسنادی و کتابخانه‌ای و پیمایشی اطلاعات مورد نیاز را گرد آورده و با استفاده از آزمون‌های ttest و تحلیل مسیر به تجزیه‌وتحلیل اطلاعات پرداخته‌اند. نتایج نشان داد توسعه معدنی صنعتی در ناحیه ایرانِ مرکزی اگرچه از منظر اقتصادی و در سطوح استانی و ملی این الگوی توسعه نسبتاً موفقیت‌آمیز به ‌نظر می‌رسد، از منظر اقتصاد محلی و به ‌طور ویژه حوزه‌های اجتماعی فرهنگی آثار منفی بسیار داشته و توجه به پایداری توسعه را در مقیاس‌های محلی به‌شدت به چالش کشیده است. در مقیاس‌های محلی، در مقابل آنچه از دست رفته، برآیند و نتایج بایسته و شایسته‌ای که از آن بتوان به ‌مثابه «نقش پایدار و مهم توسعه معدنی صنعتی در فرایند توسعه ایران مرکزی» یاد کرد، وجود ندارد و متاسفانه باید آن را «میراث ناپایدار توسعه معدنی صنعتی بر سرمایه‌های اجتماعی و محیطی ایرانِ مرکزی» به شمار آورد.

Evaluation of Social Impact Assessment of Miningindustrial Development in Central Iran;Case study of Chadermollo Complex Impact on Behbaod County

Nowadays, the impact of developmental measures on social, economic, environmental and physical dimensions is one of the important factors in the success or failure of developmental measures and development patterns. In other words, a comprehensive assessment of the effects of developmental measures and development patterns will allow us to fully assess the effects and achieve the model of the impact of industrialmineral facilities. In this regard, the present study is based on a comprehensive impact assessment approach and a review of the impacts of the Chadermulu mine on the city of Behbad in the search for a model of the impact of mineralindustrial centers on the settlements in the central regions of Iran. From the perspective of the nature of this research, it is a descriptiveanalytical method that by collecting documentation, library and survey methods, collecting the information needed for research and then using both Ttest and path analysis to analysis of the information has taken place. The results of the research show that the negative effects were higher in sociocultural indicators and then the environmental indicators, and in the economic and physical indicators of the Chadermulo complex there were more positive effects.