مولفه‌های لذت‌بری سعادت‌نگر بر اساس منابع اسلامی: تدوین یک مدل مفهومی

درباره آنچه برای مردم احساس شادکامی و سعادتمندی می‌آورد رویکردهای مختلفی وجود دارد. این موضوع از دیرباز موردتوجه اندیشمندان، فلاسفه و روان‌شناسان بوده است. پژوهش حاضر با هدف تدوین مدل مفهومی لذت‌بری سعادت‌نگر بر اساس متون اسلامی (قرآن و حدیث) انجام شد. در این پژوهش، به‌منظور تحلیل مولفه‌های مفهومی لذت‌بری و سعادت‌نگری از جملات توصیفی- تبیینی متون اسلامی (قرآن و حدیث) از روش تحلیل محتوا و به‌منظور تبیین ساختار مفهومی لذت‌بری سعادت‌نگر از روش معناشناسی زبانی استفاده شد. بدین منظور، به‌واسطه واژگان و مفاهیم جمع‌آوری شده در حوزه معنایی لذت‌بری و سعادت‌نگری، جملات توصیفی- تبیینی مرتبط با موضوع در متون اسلامی جستجو و انتخاب شدند. برای تعیین مولفه‌های مفهومی نیز عملیات مقوله‌بندی و مفهوم‌سازی بر مضمون‌های اصلی متون انتخاب‌شده انجام شد. یافته‌های پژوهش نشان داد ساختار مفهومی لذت‌بری سعادت‌نگر بر اساس متون اسلامی بر چهار مولفه اصلی شامل تجربه لذت (در قلمرو لذت‌های مادی، روان‌شناختی و معنوی)، هشیاری در لذت‌بری، جهت‌گیری سعادت‌نگر در لذت‌بری و فرآیندهای دستیابی به سعادت مبتنی است.