بررسی اثر بخشی روشهای درمان شناختی، تن آرامی و رفتاری در بهبود کمر درد مزمن در دبیران مرد دبیرستانهای شهر اهواز

تحقیق حاضر اثر بخشی درمانهای شناختی ، تن آرامی و رفتاری را در گروهی از دبیران شهر اهواز که مبتلا به کمردرد مزمن بودند مورد ارزیابی قرار داد . روش این تحقیق آزمایشی بود. جمعیت هدف این تحقیق را دبیران مرد شهر اهواز تشکیل می دادند . نمونه تحقیق شامل 100 نفر بیمار مبتلا به کمردرد مزمن می باشد که به طور تصادفی از بین بیماران مبتلا به کمردرد مزمن انتخاب و به گروه های آزمایشی ( شناخت درمانی ، رفتار درمانی و تن آرامی ) و گروه گواه گمارده شدند ( هر گروه 25 نفر ) . شیوه های مداخله ( درمان )‌ در این تحقیق عبارت بودند از : الف - مصون سازی در مقابل درد ( میکنبام و ترک ، 1976 ) ، ب - کنترل محرک ( کانفر ، 1980) ، ج - تن آرامی عضلانی پیشرونده (‌ جاکوبسن ، 1962 )‌. چهار شاخص بهبودی در تحقیق حاضر در نظر گرفته شد که شامل بهبود باورهای درد ، بهبود رفتار درد ، بهبود خود کفایی درد و بهبود افسردگی بود . ابزارهای درد (‌ زار کوفسکا ، 1988)‌،‌ آزمون خود کفایی درد ‌(‌نیکولاس ، 1989)‌ ،‌ آزمون افسردگی ( بک ، 1961 ) و آزمون درد مزمن (‌اصغری مقدم ، 1374) بودند. نتایج مرحله اول تحقیق بیانگر پایایی و اعتبار مطلوب و رضایت بخش این ازمونها می باشد . نتایج آماری نشان داد که روشهای درمان در بهبود کمردرد مزمن در آزمودنیها موثر بوده اند . تحلیل واریانس یک راهه تفاضل میانگین نمره های آزمودنیهای گروه های مختلف ، در دو مرحله اجرای آزمون های مربوط به درد مزمن ، حاکی از تفاوت معنی دار بین گروهای درمانی در شاخص های بهبودی بود .آزمون توکی ، نشان داد که گروه شناخت درمانی و گروه تن آرامی عضلانی در بهبود باورهای درد و کاهش افسردگی تفاوتهای معنی داری با گروه گواه ظاهر ساختند . حال آنکه ، چنین یافته ای در گروه رفتار درمانی دیده شد. وانگهی ، هر سه گروه درمان شناختی ، تن آرامی و رفتاری در خود کفایی درد و بهبود رفتارهای درد ، تفاوتهای معنی داری با گروه گوه نشان دادند . افزون بر آنچه گفته شد ، نتایج آماری حاصل از بررسی مقایسه ای روش های درمانی نشان داد که این روشها از لحاظ میزان کارایی تفاوتهای معنی داری با یکدیگر داشتند .