طراحی و اعتباریابی پرسشنامه‌ی سنجش مشکلات سمن‌های حوزۀ مسائل اجتماعی

هرچند آمارها نشان از رشد تعداد سمن‌ها در کشور دارد اما این توسعۀ کمی، همراه با توسعۀ کیفی نبوده و در واقعیت، همخوانی بین تعداد سمن‌ها با عملکردشان وجود ندارد و با مشکلات فراوانی در مسیر تحقق اهدافشان دست‌وپنجه نرم می‌کنند. اهداف: هدف پژوهش حاضر در مرحله اول شناسایی مهم‌ترین مشکلات سمن‌های حوزۀ مسائل اجتماعی در شهر تبریز و در مرحلۀ بعد طراحی و اعتباریابی پرسشنامه، جهت رتبه‌بندی این مشکلات است. روش مطالعه: در پژوهش حاضر برای شناسایی مهم‌ترین مشکلات سمن‌ها، از روش مشارکت عملی (کارگاه مساله‌یابی) استفاده ‌شده که این امر از طریق مشارکت 49 نفر از مدیران سمن‌های حوزۀ مسائل اجتماعی شهر تبریز در سال 1400 حاصل گردید. مجموعه مشکلات ذکرشده توسط مدیران از طریق نرم‌افزار مکس کیودا  مورد تحلیل قرار گرفت که یافته‌ها در قالب 254 گزاره، 18 مقوله فرعی و 4 مقوله اصلی کدگذاری گردید سپس بر اساس گزاره‌های نوشته‌شده توسط خود شرکت‌کنندگان، سنجه‌ها تدوین گردید، درواقع مقولات فرعی، مبنای طراحی سنجه‌های پرسشنامه قرار گرفت. در مرحلۀ بعد برای بررسی پایایی و روایی پرسشنامه، از نرم‌افزار اسمارت پی آل اس  استفاده گردید. یافته‌ها: بنابر نتایج برازش مدل، پرسشنامه طراحی‌شده واجد پایایی و روایی بوده و می‌توان نتایج حاصل از کاربرد آن را معتبر دانست. برای رتبه‌بندی مشکلات، پرسشنامه برای تمامی مدیران سمن‌های حوزۀ آسیب‌های اجتماعی شهر تبریز ارسال گردید. نتیجه‌گیری: نتایج رتبه‌بندی مشکلات سازمان‌های مردم‌نهاد ازنظر مدیران (133 مدیر) نشان داد که مولفه‌های 1- نداشتن مکان ثابت و اجاره‌بهای مکان 2- عدم‌وجود فرهنگ کار گروهی در جامعه و اعضا 3- قوانین دست‌وپا گیر و عدم‌وحدت رویۀ دستگاه‌های دولتی 4- کمبود اعتبار و منابع مالی و پرداخت نشدن هزینه‌ها 5- عدم‌آگاهی و آشنایی با فلسفۀ وجودی و ماهیت سمن‌ها در جامعه، به ترتیب مهم‌ترین مشکلات سمن‌های مذکور به‌شمار می‌رود.

designing and validating a questionnaire for measuring the problems of ngos in the field of social problems

although the statistics show the growth of the number of ngos in the country, this quantitative development is not accompanied by qualitative development, and in reality, there is no match between the number of the ngos and their performance, and they are struggling with many problems on the way to achieving their goals. the purpose of the present research is to identify the most important problems of the ngos in the field of social problems in tabriz city and design and validate a questionnaire to rank these problems. research method: to identify the most important problems, the method of practical participation was used, which was achieved through the participation of 49 non-governmental organization managers in the field of social problems in tabriz city in 2021. the set of problems mentioned by the managers was analyzed through maxqda software, and the findings were coded in the form of 254 concept codes, 18 sub-categories, and 4 main categories. then based on the concept codes written by the participants, items were compiled. then, the subcategories were the basis for designing the questionnaire items. in the next step, smart pls software was used to check the reliability and validity of the questionnaire. according to the model fitting results, the designed questionnaire has reliability and validity. the results of rating the problems from the point of view of managers (133 managers) showed that the components, 1- not having a fixed place and the rent of the place, 2- lack of teamwork culture in the society and members, 3- cumbersome laws and lack of unanimity of government institutions, 4- lack of credit and financial resources and non-payment of costs, and 5- lack of awareness of the existential philosophy and the nature of the ngos are considered to be the most important problems.