تحلیل جامعه‌شناختی مواجهه شهروندان تهرانی با فقدان فضای پارک خودرو و اخلاقیات مرتبط با آن

اهداف: از منظر جیکوبز، فضا و اجتماع رابطه‌ای واضح و وثیق دارند بدان معنا که درک فضا بدون محتوای اجتماعی آن دشوار است. این پژوهش در تلاش است که از دیدگاه جیکوبزی به پدیده و مشکل فضای پارک خودرو در شهر تهران به‌عنوان موضوعی اجتماعی- فضایی توجه نموده تا این رویکرد و توجه به حوزه مطالعات شهری تسری یابد. روش مطالعه: روش پژوهش، ترکیبی- اکتشافی متوالی است. در مرحله اول (کیفی) از تحلیل محتوا استفاده‌شده و مرحله دوم (کمی) به روش پیمایشی انجام‌گرفته است. در بخش کیفی، تمرکز تحقیق معطوف به خبرگزاری و یا سایت‌های خبری معتبری بوده که رخداد موردنظر توسط مردم و یا خبرنگاران در آنها گزارش ‌شده است. روش نمونه‌گیری به شیوه تمام شماری نمونه‌های در دسترس بوده و در بخش کمی با استفاده از نمونه‌گیری طبقه‌ای متناسب با حجم و تصادفی ساده تعداد 302 نفر به‌عنوان جمعیت نمونه انتخاب شدند. تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم افزار اس‌پی‌اس‌اس23  و مدل تاپسیس  انجام گرفته است. یافته‌ها: اکثر شهروندان تهرانی در طی هفته با فقدان فضای پارک خودرو مواجه می‌باشند. ازجمله تبعات مواجهه شهروندان با نبود جای پارک خودرو، مشاجره و درگیری لفظی با عابرین پیاده‌رو، بوق زدن بی‌مورد و ممتد، جروبحث و فریاد کشیدن، ضرب و شتم، فحاشی و توهین، خارج شدن از خودرو و گلاویز شدن، عدم رعایت حق تقدم و حل مسالمت‌آمیز منازعات می‌باشد. ارزیابی‌ها دلالت بر پایین بودن رعایت اخلاقیات مرتبط با نبود جای پارک خودرو و در کلان‌شهر تهران دارد؛ با این وضعیت، مناطق شرق و شمال تهران به ترتیب ازلحاظ توزیع شاخص‌های موردمطالعه (رعایت اخلاقیات) در رتبه‌های اول و دوم قرار دارند و مناطق جنوب در رتبه آخر قرار می‌گیرد. نتیجه‌گیری: کلان‌شهر تهران با مشکلات فراوانی در این عرصه روبه‌رو است که  اگر برای حل‌وفصل آن تدبیر مناسبی اندیشیده نشود موجب تحمیل هزینه‌های اجتماعی فراوانی هم به گردانندگان سیستم (مسئولین) و هم به استفاده‌کنندگان سیستم (شهروندان) خواهد شد.

Sociological Analysis of Tehran Citizens’ Exposure to the Lack of Parking Space and Related Ethics

Objectives: According to Jacobs, space and society have a clear and close relationship, i.e., it is difficult to understand space without its social content. This research tries to address the phenomenon and problem of car parking space as a spatial-social issue from Jacob’s point of view and extend this approach and attention to the field of urban studies. Methods : By utilizing an exploratory sequential mixed methods, in the first stage (qualitative part), content analysis, and in the second stage (quantitative part), survey method were performed. In the qualitative section, the researcher focused on reputable news sites where the event was described by the public or reporters. In the quantitative part, using sampling proportional to volume and simple random, 302 people were selected as the study sample. The research population included all citizens of Tehran with is the age of 15 years and higher. To analyze the data, TOPSIS and SPSS23 software were used. Results:The findings showed that most citizens of Tehran have a lack of parking space during the week resulting in arguments and verbal conflict with pedestrians, incessant and continuous horns, arguing and shouting, beatings, obscenities and insults, getting out of cars and gossiping, and not respecting the others’ rights and the peaceful resolution of disputes. Evaluations indicate that the lack of parking space in the metropolis of Tehran causes low ethics. Hence, the eastern and northern regions of Tehran are in the first and second ranks in terms of the distribution of the studied indicators (observance of ethics), respectively, and the southern regions of Tehran are in the last place. Conclusion :The metropolis of Tehran is facing many problems in this area, which if not properly solved, will impose a lot of social costs on both system operators (officials) and system users (citizens).