تحلیل جایگاه مفاهیم تربیت شهروندی در برنامۀ درسی نظام آموزشی 3-3-6 (مورد مطالعه: کتاب‌های مطالعات اجتماعی و جامعه شناسی سال تحصیلی 98-97)

هدف پژوهش حاضر، بررسی میزان توجه به مولفه های دانش، مهارت و نگرش شهروندی در کتاب های درسی نظام آموزشی 3-3-6 در سال تحصیلی 98-97 می باشد. روش تحقیق در پژوهش حاضر، تحلیل محتوای کمی بود. جامعه آماری تحقیق شامل کتاب های درسی مطالعات اجتماعی دورۀ دوم ابتدایی، مطالعات اجتماعی دورۀ اول متوسطه و جامعه شناسی دورۀ دوم متوسطه است. ابزار گردآوری داده ها، سیاهه تحلیل محتوای کتب درسی به دست آمده از مبانی نظری بود که روایی آن توسط متخصصان این حوزه تایید شد. به منظور تعیین پایایی ابزار تحقیق از روش بازآزمایی استفاده شد و مقدار ضریب همبستگی 0.86 حاصل گردید. یافته های حاصل از تحلیل با استفاده از نرم افزار اس‌پی‌اس‌اس (نسخه 23) و روش آماری غیرپارامتریک نشان دهنده تفاوت معنادار بین میزان توجه به مولفه ها و مفاهیم تربیت شهروندی در کتاب های درسی مذکور در بین پایه های تحصیلی در هر سه دورۀ آموزشی بود. نتایج این تحقیق نشان دادکه در طراحی و تدوین کتب مذکور به مولفه ها و مفاهیم تربیت شهروندی بطور متوازن توجه نشده است و توجه به یک چنین توازنی زمینه لازم را برای تقویت ابعاد جامعه شناختی سایر نهادهای اجتماعی در جامعه را فراهم می کند. بنابراین بازنگری کتاب های مطالعات اجتماعی و جامعه شناسی نظام آموزشی 3-3-6  در راستای توجه بیشتر به مولفه ها و مفاهیم کمتر مورد توجه ضروری به نظر می رسد.

An Analysis on the Place of Citizenship Education Concepts in the Curriculum of the Educational System 633(Case Study: Social Studies and Sociology Books of the Educational Year 20182019)

This study aims to examine how the issues of knowledge, skill and attitudes of citizenship have been represented in the schooltextbooks. It focuses on the schooltextbooks of the educational system 633 in the educational year of 20182019. It employs the method of quantitative content analysis. The present analysis focuses on three groups of schooltextbooks: Social Studies textbook of secondyear primary school level, Social Studies textbook of firstgrade of high school, and Sociology textbook of secondgrade of high school level.  The results of this analysis confirm the fact the bottomline conclusion that the school textbooks lack sufficient and balanced attentions towards issues associated with citizenship education. This requires substantial revision in curriculum of the educational system, leading to the strong emphasis of issues associated with citizenship education in the schooltextbooks.