الگوی رابطه بین دولت و سازمان‌های غیردولتی در سیاست‌گذاری اجتماعی ایران

واقع امر این است که موفق‌ترین سیاست‌های اجتماعی آنهایی‌اند که با مدل «ترکیب رفاهی» و شراکت عاملیت‌های چندگانه دولت، بخش خصوصی، جامعه مدنی، خانواده و نهادهای بین‌المللی تدوین و اجرا می‌شوند. بنا به ضرورت حضور سازمان‌های غیردولتی (ngos) در سیاست‌گذاری اجتماعی، مقاله حاضر که مبتنی بر کاربست روش تحلیل محتوای کیفی و تکنیک مصاحبه عمیق نیمه‌ساختاریافته با راهبرد نمونه‌گیری گلوله‌برفی در بین 21 سازمان غیردولتی موفق در شهر تهران در عرصه‌های مختلف سیاست‌گذاری اجتماعی می‌باشد، روایتی است بر جایگاه این سازمان‌ها در سیاست‌گذاری اجتماعی در ایران. نتایج نشان داد که واقعیت عاملیتِ سیاست‌گذاری اجتماعی در ایران، ماهیت دولتی دارد و موقعیت سازمان‌های غیردولتی در این سیاست‌گذاری، موقعیتی تزئینی، ابزاری، نمایشی، سایه‌وار و سیاسی است، در بسیاری از موارد نقش آنها به مجریان صرفِ قوانین دولت و موسسات خدماتی تقلیل یافته و فاقد جایگاه مشخصی در سیاست‌گذاری اجتماعی‌اند. حتی در جاهایی که برخی از آنها در سیاست‌گذاری اجتماعی نقش دارند، نَه‌تنها نقش آنها محدود به مرحله خاصی از چرخه سیاست‌گذاری اجتماعی (عمدتاً مرحله اجرا) است، بلکه غالب آنها دچار دگردیسی هویتی شده و سازمان‌هایی وابسته به دولت‌اند (سازمان‌های شبه‌غیردولتی/غیردولتیِ دولتی). نتایج تحقیق دلالت بر امتناع نقش سازمان‌های غیردولتی در سیاست‌گذاری اجتماعی و به تعبیری امتناع اجتماع‌محوری در سیاست‌گذاری اجتماعی ایران دارد.

Pattern of Relation between State and NonGovernmental Organizations in Iran's Social Policy

Indeed, the most successful social policies are those that have been developed and implemented with the welfare mixture and the partnership of multiple agencies, including government, the private sector, civil society, the family, and international institutions. Based on especially the presence of NGOs in social policy, the paper, based on qualitative content analysis and interview technique with sampling snowballing strategy, among 21 successful NGOs in the city of Tehran in various areas of social policy, is a narrative about the position of these organizations in social policy in Iran. The results showed that the reality of the social policy agency in Iran has a governmental nature and the position of NGOs is decorative, instrumental, dramatic, obscure and political, their role is limited to enforcers of government regulations and service agencies and lacking a clear place in social policy. Even in places where some NGOs play a role, not only their role is limited to a certain stage of the social policy cycle (mainly the implementation phase), but most of them are subject to identity transformation and governmentdependent organizations (semiNGOs/GNGOs). Results of this study suggests the refusal of the role of NGOs and communitybased actions in the social policy of Iran.