نقش اثربخشی مدرسه در توسعه شایستگی‌های شهروندی دانش‌آموزان از دیدگاه معلمان

این پژوهش با هدف بررسی نقش اثربخشی مدرسه در توسعه شایستگی های شهروندی دانش آموزان از دیدگاه معلمان انجام شد. برای این منظور، 260 نفر از معلمان دبیرستان های دخترانه ناحیه دو شهر کرمان به شیوه نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند که به دو پرسشنامه اثربخشی مدرسه و توسعه شایستگی های شهروندی پاسخ دادند. برای تعیین پایایی پرسشنامه ها از آلفای کرونباخ استفاده شد که به ترتیب 0/91 و 0/90 برآورد گردید و روایی پرسشنامه ها با استفاده از روایی محتوا و تحلیل عاملی تایید شدند. یافته ها نشان داد که بین اثربخشی مدرسه و توسعه شایستگی های شهروندی دانش آموزان رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. همچنین تمامی شش مولفه؛ 1) سنجش یادگیری، 2) رهبری مدرسه و کلاس، 3) مشارکت دانش آموزان، 4) برنامه درسی، تدریس و یادگیری، 5) برنامه‌ریزی تحصیلی و شغلی و 6) ارتباط خانه، مدرسه و جامعه با توسعه شایستگی های شهروندی دانش آموزان رابطه مثبت و معنادار دارند. نتایج تحلیل رگرسیون بیانگر آن بود که از بین مولفه های اثربخشی مدرسه؛ 1) ارتباط مدرسه، خانه و جامعه،2) مشارکت دانش آموزان، 3) برنامه درسی، تدریس و یادگیری و 4) برنامه ریزی تحصیلی و شغلی به ترتیب بیشترین توانایی را در پیش بینی توسعه شایستگی های شهروندی دانش آموزان دارند (45/0= r^2). سرانجام، نتیجه گیری شد که مدارس نقش مهمی در توسعه شایستگی های شهروندی دانش آموزان دارند.

The Role of School Effectiveness in the Development of Students’ Citizenship Competencies: Teachers’ Viewpoints

This paper primarily aims to investigate the attitudes of teachers towards the role of school effectiveness in the development of students’ citizenship competencies. This paper is based on a survey conducted in Kerman city and the sample includes 260 teachers who have been selected on the basis of the simple random sampling method.According to the results of this study, there is a significantly positive association between school effectiveness and the development of students’ citizenship competencies. Moreover, the results suggest that the development of students’ citizenship competencies is significantly associated with such determinants as learning assessment, school and classroom leadership, students’ participation, curriculum, teaching and learning, educationaloccupational planning, and the homeschoolsociety communications. Furthermore, the results of logistic regression analysis show that the most influential predictors for the development of students’ citizenship competencies include, in order, the homeschoolsociety communications, students’ participation, curriculum, teaching and learning, and educationaloccupational planning. In sum, the underlying conclusion of this study emphasizes the fact that schools play a vital role in the development of students’ citizenship competencies.