شناسایی استرس سیستمیک در بازار مالی ایران

به دنبال پیامدهای بحران‌های مالی اخیر، اندازه‌گیری، تجزیه و تحلیل و درک ریسک سیستمی سیستم مالی در مطالعات اقتصادی جدید اهمیت بسزایی پیدا کرده است. استرس سیستمیک ، صورت دیگر ریسک سیستمیک است که محقق شده است. هدف این پژوهش کمی‌سازی استرس سیستمیک و استرس مالی با مشخص کردن بازیگر اصلی به عنوان منشا اصلی استرس مالی است. در این مطالعه شاخص استرس سیستمیک و استرس مالی پویای اقتصاد ایران به صورت ماهانه از دی ماه 1387 تا دی ماه 1398 با رویکرد ewma و روش تحلیل عاملی پویا برآورد شده است. شاخص استرس سیستمیک به دو صورت بازگشتی با در نظر‌گرفتن زمان واقعی و غیر بازگشتی (شاخص استرس سیستمیک معمول) تخمین زده شده است. از دستاوردهای مهم این پژوهش انطباق زمانی با یک یا دو وقفه بین بیشترین مقادیر استرس مالی با بحران‌های اقتصاد ایران است. به طوری که نوسانات شاخص استرس مالی در سال‌های 1392 و 1397، بحران‌های مالی در این سال‌ها را به خوبی نمایش می‌دهد. از دیگر نتایج پژوهش این است که نوسانات بازار سهام و بخش بانکی و ارزی به عنوان مهمترین عامل ایجاد کننده استرس در شاخص استرس مالی شناسایی می‌شوند.

Identifying Systemic Stress in Iran’s Financial Market

Following the consequences of the recent financial crisis, measuring, analyzing, and understanding the systemic risk of the financial system has become very important in new economic studies. Systemic stress is another form of systemic risk that has been occurred. The purpose of this paper is to quantify systemic stress and financial stress by identifying the main actor as the main source of financial stress. In this study, the systemic stress index and dynamic financial stress of Iran’s economy are estimated monthly from January 2008 to January 2017 with the EWMA approach and dynamic factor analysis method. The systemic stress index is estimated to be nonrecursive and realtime (the usual systemic stress index). One of the important achievements of this research is the onelag and twolag adaptation between the highest amounts of financial stress and the crises of Iran’s economy. So that the fluctuations of the financial stress index of 2017 and 2012 show the financial crises in these years perfectly. Another result of the study shows that the stock market fluctuations and the banking and foreign exchange sector are the most important stressor in the financial stress index.