بررسی اثر فزاینده عامل نوسان‌پذیری بر قدرت توضیح‌دهندگی مدل سه عاملی فاما و فرنچ در بورس اوراق بهادار تهران

تاکنون به منظور طراحی مدلی مناسب برای پیش بینی بازده سهام، تلاش های بسیاری صورت گرفته است. یکی از قدیمی ترین این مدل ها، capm می باشد. به رغم مقبولیت نسبی، این مدل همواره به دلیل قدرت تبین کنندگی پایین و به استناد آزمون های تجربی متعددی مورد انتقاد قرار گرفته است. مدل سه عاملی فاما و فرنچ (1993) از موخرترین مدل های ارائه شده در این حوزه است. پس از ارائه این مدل، محققین دیگری سعی کرده اند با افزودن عامل (عوامل) دیگری به این مدل، قدرت توضیح دهندگی آن را افزایش دهند که معروف ترین آنها مدل چهار عاملی کارهارت می باشد که عامل مومنتوم را به مدل سه عاملی افزوده است. تحقیقات بعدی، عامل نوسان پذیری را مورد توجه قرار دادند.   تحقیق حاضر در پی آزمون قدرت توضیح دهندگی مدل چهار عاملی است که با افزودن نوسان پذیری، کارکرد این مدل را در بورس اوراق بهادار تهران مورد بررسی قرار داده است. نمونه مورد بررسی شامل 95 شرکت در بازه زمانی 1381 تا 1390 می باشد.   نتایج نشان می دهد، شرکت های بزرگ در مقایسه با شرکت های کوچک، شرکت های رشدی در مقایسه با شرکت های ارزشی – برخلاف نتایج تحقیقات فاما و فرنچ (1993) – دارای بازدهی بالاتری می باشند. به علاوه، شرکت های دارای انحراف معیار بالاتر بازده در مقایسه با شرکت های دارای انحراف معیار پایین، بازدهی بالاتری دارند. همچنین، افزودن عامل نوسان پذیری به مدل سه عاملی موجب افزایش معنادار در قدرت توضیح دهندگی مدل سه عاملی می گردد. و نهایتا توان تبیین کنندگی مدل چهار عاملی، تحت تاثیر اثر صنعت قرار نمی گیرد.

An Examination of Volatility Incremental Effect on the Explanatory Power of Fama and French ThreeFactor Model in Tehran’s Stock Exchange

Abstract Many attempts have been made so far to design a proper model to predict stock return. One of the oldest models is CAPM. Despite the relative acceptability, this model is usually criticized for low explanatory power and also due to the results of different experimental examinations. The Fama and French ThreeFactor Model (1993) is one of the latest models that is introduced in this field. After introducing this model, many researchers have tried to increase its explanatory power by adding some other factors to it and the most famous of them is The Carhart FourFactor Model that has added the momentum factor to the ThreeFactor Model. Subsequent researches have concentrated on the volatility. This research is conducted on the explanatory power of the fourfactor model that by adding volatility has made it the center of attention in Tehran’s Stock Exchange. The sample that is being studied on includes 95 firms in a period between the years 1381 to 1390. The results show that in contrast to the results obtained by Fama and French researches (1993), large firms compared to small ones and growth firms compared to value firms have higher returns. Moreover, firms with higher standard deviation of the return have higher return compared to those with lower standard deviation. Also, adding the volatility factor to the threefactor model results in significant increase in the explanatory power of the threefactor model. Finally, the explanatory power of the fourfactor model is not influenced by industry.