سیره ایمه: در مراسم و مواسم دینی؛ بررسی سبک زندگی امیرالمومنین حضرت علی7 در ماه رمضان

مراسم و موسم‌های اجتماعی جلوه‌ای از آداب، رسوم، تاریخ، فرهنگ و دیگر مولفه‌های فکری و مذهبی یک جامعه هستند. یکی از نکاتی که موجب اهمیت بررسی تاریخی مراسم و مواسم‌ دینی می‌شود واکاوی اصالت و بدعت‌گرایی در شعایر و نمادهای دینی است؛ زیرا امکان دارد برخی با رویکردی نص‌گرایانه به مخالفت با هر نماد و آیین نوپیدای تصریح نشده از سوی معصومان: بپردازند و برخی دیگر با استناد به کلیات و نکته‌های عمومی دلایل، دست خود را در ابداع آیین‌های خودساخته‌ منسوب به دین، باز ببینند. بر اساس درک چنین ضرورتی، این مقاله می‌کوشد با این فرض که مواسم و مراسم دینی، یکی از منابع مهم تقویت باورهای دینی است، رفتار امیرالمومنین حضرت علی را در محدوده زمانی ماه رمضان به عنوان یک مناسبت و موسم دینی در سه محور اصلی سیره شخصی، سیره اجتماعی و سیره سیاسی بررسی کند. سیره شخصی امیرالمومنین نشان‌دهنده اهتمام به نظافت، آراستگی، بهداشت، سلامت، خضوع، خلوص، خیرخواهی، اعتدال و هدف‌گذاری معنوی در زندگی مادی است. سیره اجتماعی آن حضرت، آموزه‌هایی مانند همگرایی و تعامل، اهتمام به تبلیغ و مسیولیت اجتماعی، توجه به مساجد به عنوان یک نهاد موثر اجتماعی ـ سیاسی، جانمایی شعایر مذهبی در حقوق اجتماعی، تاکید بر نتایج اعتقادی و عرفانی و اخلاقی تکالیف دینی، مبارزه با بدعت‌ها و توجه به جنبه‌های اقتصادی شعایر مذهبی را نشان می‌دهد. توجه به جهاد، مسیولیت پذیری سیاسی و استفاده از عوامل و محرک‌های معنوی در تدابیر سیاسی در سیره سیاسی آن حضرت جایگاه ویژه‌ای دارند.