تجارت دریایی و اقتصاد متکی بر رود نیل دولت فاطمی

فاطمیان، دولتی شیعی بودند که در شمال افریقا استقرار یافتند و پس از توسعه قدرت سیاسی، فرهنگی و نظامی خود، مصر را نیز به تصرفاتشان افزودند. هدف اصلی از نگارش این مقاله، بررسی اقتصاد مبتنی بر تجارت دریایی و کشاورزی و اقتصاد متکی به رود نیل فاطمیان و تاثیر آن بر اقتصاد پایدار حکومت فاطمی برای مدتی بیش از دوونیم قرن، یعنی از 297 تا 567ق است. مسئله اصلی پژوهش، این است که آیا تجارت دریایی فاطمیان بر شکوفایی اقتصادی و در نتیجه، بهره‌مندی از یک اقتصاد پایدار، تاثیر داشته است یا نه؟ مقاله به روش توصیفی از نوع کیفی، تبیینی و با بررسی اسنادی و کتابخانه‌ای و با مراجعه به منابع معتبر و تحلیل و تفسیر یافته‌ها، نگاشته شده است. نتیجه پژوهش، حاکی از آن است که فاطمیان از یک اقتصاد شکوفا، قدرتمند و مبتنی بر تجارت در حوزه مدیترانه، دریای سرخ و نیل با همسایگان و نیز با هند و شرق دور به منظور دستیابی به اقتصادی پایدار که لازمه توسعه اقتصادی، سیاسی، نظامی، اجتماعی و فرهنگی است، سود برده‌اند.

maritime trade and economy relying on nile river in time of fatimids

fatimids were a shiah government that settled in north africa and after developing their political, cultural and military power, they added egypt to their possessions. the main purpose of writing this article is to examine the economy based on maritime trade as well as agriculture and economy relying on the nile river and its effect on the stable economy of fatimid government for more than two and a half centuries from 297 to 567 a. h. the main purpose of the research is whether the fatimids’ maritime trade had any effects on the economic prosperity and consequently benefiting from a stable economy. the article has been written through the descriptive, qualitative, explanatory method of research relying on the documents and library sources. the result of the research indicates that the fatimids benefited from a flourishing, powerful economy based on trading in the mediterranean region, the red sea and the nile with neighbors as well as with india and the far east in order to achieve a stable economy that is the necessity of  economic, political, and military social and cultural development