عوامل موثر در کاهش کارایی اقتصادی فعالیت‌های کشتیرانی رودخانه‌های عراق در عصر عباسیان (132334ق)

عباسیان، در طول دوران خلافت خود، به پیشبرد و توسعه کشتیرانی رودخانه ای در عراق، توجه ویژه‌ای داشتند و از دو رودخانه دجله و فرات، استفاده‌های نظامی، تجاری و گردشگری فراوانی نمودند. با وجود این، پاره‌ای موانع، اثر منفی بر فعالیت های کشتیرانی در این دو رودخانه گذاشت. پرسش اصلی که این پژوهش در پاسخ به آن شکل گرفته، این است که چه عواملی سبب کاهش فعالیت های کشتیرانی در رودخانه های دجله و فرات در دوره خلافت عباسی در بازه زمانی 132 تا 334ق بوده است؟ یافته های پژوهش، نشان می دهد عوامل انسانی همچون: شورش های داخلی، سرقت های داخلی و خارجی، افزایش عوارض گمرکی و عوامل طبیعی مانند: بادها، سیلاب ها و گل‌ولای رودخانه ها، در کاهش کارایی اقتصادی فعالیت های کشتیرانی تاثیرگذار بوده است.

the elements effective on reducing the economic efficiency of iraq’s river shipping activities in abbasid era (132-334 a.h)

abbasids paid attention to the development of river shipping during their caliphate. they made lots of military, commercial uses from both tigris, euphrates rivers. the existence of internal barriers negatively affected the shipping activities in these two rivers, which is the main question that this research is based on. the research is to find the answer to question on what factors caused the reduction of shipping activities in tigris and euphrates rivers in abbasid era (132 - 334 a.h). the research findings indicate that the human factors such as the internal riots as well as the internal and external thefts, the increase of customs duties and the natural factors such as the winds, floods, muds of rivers are considered the elements effective on lessening the economic efficiency of shipping activities.