تحلیل تاریخی علل ساختاری زوال حکومت آل‌بویه

آل بویه با استیلا بر بسیاری از مناطق مرکزی و غرب ایران و دست یافتن بر دارالخلافه بغداد، به مهم‌ترین  عامل اثرگذار بر رویکرد و غالب مناسبات نهاد خلافت تبدیل شد. با این همه، دولت آل بویه خیلی زود انسجام خود را از دست داد و در مسیر سقوط قرار گرفت. این نوشتار، با روش تحلیلی تاریخی، کوشیده است به این پرسش پاسخ دهد که چگونه برخی از مهم ترین دلایل برآمدن بویهیان، در مدتی نسبتاً کوتاه به عامل نهایی سقوط این خاندان تبدیل شد؟یافته‌های مقاله، نشان می‌دهد که بسیاری از ویژگی های انحصاری آل‌بویه، از جمله: مرکزیت چندگانه، نگرش تعصب آمیز مذهبی و عدم انسجام و یکپارچگی قومی و مذهبی در میان سپاهیان، پس از استقرار کامل بویهیان و با گذر زمان، نقاط ضعف خود را نشان داد و به معضلی ساختاری برای حاکمان این خاندان تبدیل شد که سرانجام، زوال این حکومت را رقم زد.

the historical analysis of structural elements of buyids’ failure

buyids changed into the most important element effective on the framework of caliphate relations through dominating on the most central and western areas of iran and achieving baghdad, the caliph’s palace. however, buyids lost their authority and failed. this writing seeks to answer the question regarding why some of the most important elements of rising buyids shortly changed into the failure of this dynasty. the findings of article illustrate that many unique characteristics of buyids including multidimensional centrality, prejudiced religious attitude, lack of ethnic and religious unity among the armies led to their weakness after their complete settlement and gradually they changed into a structural predicament against the governors of this dynasty and finally their failure came about.