جستاری درباره زید بن ثابت و نقش او در تاریخ نگارش قرآن

مسئله جمع‌آوری قرآن و نقش تعیین‌کننده زید بن ثابت (د. 45ق) موضوعی مهم و بحث ‌برانگیز در تاریخ قرآن کریم است. مطالب موجود در منابع مربوط به علوم قرآنی، بازتاب دهنده نگاهی خوش‌بینانه به زید است. این مقاله با روش وصفی تحلیلی به بازبینی این نگاه و دیدگاه مستشرقانی مانند شوالی، جان برتون و بلاشر درباره نقش زید بن حارثه می‌پردازد. مقاله با فرض جمع قرآن، پس از پیامبر(ص) و با پرسش درباره چرایی گمارده شدن زید به این مسئولیت، به واکاوی روایت‌ها و گزارش‌ها می‌پردازد. این بررسی، فضیلت‌سازی‌های بحث برانگیز و بزرگ‌نمایی‌های بسیار درباره زید و تقویت فرضیه ادای دین از سوی خلفا را به دلیل نقش زید در سقیفه نشان می‌دهد

Zeid Ibn e Sabet and His Role in the History of Writing Holy Quran

The issue of collecting Holy Quran and the determinative role of Zeid Ibn e Sabet (45 After Hijrah) is considered as a controversial issue in Holy Quran. The materials present in the sources related to qur’anic sciences is the reflection of an optimistic view toward Zeid. Through the analytical descriptive method of research, this study investigates the reports and narrations according to this viewpoint as well as that of orientalists such as Shovali, John Berton, and Belasher about Zeid Ibn e  Haretheh, assuming the collection of Holy Quran after the Holy Prophet Mohammad (PBUH) and questioning the reason of assigning this responsibility to Zeid. This research reveals the controversial virtues and too much exaggerations about Zeid and strengthening the hypothesis of performing debt and obligation on behalf of caliphs is due to the role of Zeid in Saqifeh.