واکاوی سبک مناظراتی امام رضا(ع)

مناظره یکی از شیوه های تبلیغی پیامبران و اولیای الهی برای دعوت مردم به سوی توحید و حلّ اختلافات دینی است که در آیاتی از قرآن کریم بر آن تاکید شده است. گفت وگوی میان اسلام با ادیان مختلف از دوره نبوی شروع گردید و در عصر جانشینان آن حضرت(ص) ادامه یافت و در عصر رضوی به اوج خود رسید. این مقاله به این نتیجه دست یافته است که امام(ع)با تکیه بر گونه‌ای خاص از مخاطب‌شناسی، متناسب با درک مخاطب، پیام های خویش را ارائه می‌کردند و به منظور افزایش اثرگذاری، علاوه بر استناد به متون مقدّس مخاطبان، از انواع روش‌های ادبی و بلاغی، مانند به کارگیری صنعت تکرار، توجّه به آهنگ کلمات، تصویرسازی، تسلسل و نظم منطقی مباحث، ارائه برهان به شیوه حصر عقلی، هماهنگی لفظ با معنا، انتخاب آگاهانه واژگان و به‌کارگیری ساختارهای تاکیدی استفاده می‌کردند.

The Study of Imam Raza’s (PBUH) Disputation Style

Disputation is considered as one of the propagating methods utilized by prophets and God’s saints to invite people towards theism and to settle the religious disputes and it has been emphasized in some verses of Holy Quran. The communication between Islam and different religions initiated from the era of Prophet Mohammad (PBUH) and continued in the age of his successors and it reached to the highest level in time of Imam Reza (PBUH). This article concluded that Imam Reza (PBUH) presented his messages consistent with the knowledge of his addressees. In order to increase the effects of his messages, that holiness referred to the holy texts and took advantage of all kinds of literary and rhetorical methods such as the repetition, harmony of words, illustration, logical order of discussions, presentation of proof through the intellectual restriction, agreement between word and meaning, conscious selection of words and application of emphatic structures