مسئله‌ شناخت تاریخی

بازتابندگی دانش تاریخی، به‌ویژه از حیث تعین اقتدار نیروهای اجتماعی در جوامع سنّت‌‌گرا، اعتبارسنجیاین حوزه معرفتی را ضروری ساخته است. ابتنای اعتبارسنجی های دانش تاریخی، به تصوری معیار از معرفت و منابع توجیه معرفتی از یک سو، و ناتوانی منابع معرفتی مورخان در برآورده‌کردن این معیارهای اعلای معرفت از سوی دیگر، زمینه ساز پدیدآمدن چالش های شکاکانه در مورد ارزش معرفتی تاریخ‌پژوهی شده است. از این چالش‌ها که می توان آنها را در قالب چالش های هستی شناختی، معرفت‌شناختی و روش‌شناختی صورت بندی کرد، تحت عنوان مسئله شناخت تاریخی یاد می‌شود. به نظر می رسد، هرگونه کوشش برای حلّ چالش های فراروی دانش تاریخی، مستلزم آسیب شناسی مسئله شناخت تاریخی از طریق بازشناسی پیش فرض‌های پدیدآورنده آن است.مقاله حاضر که به این موضوع اختصاص دارد، به این یافته رسیده است که ساختار مسئله شناخت تاریخی، همانند دیگر مسائل فلسفی، از الگوی استدلال های شکاکانه پیروی می کند و به عبارتی دیگر، تحمیل معیارهای معرفتی دیگر قلمروهای شناختی بر زمینه مطالعات تاریخی، عامل شکل گیری مسئله شناخت تاریخی است.