اثربخشی درمان ذهن‌آگاهی کودک‌محور بر اضطراب اجتماعی و قلدری دانش‌آموزان پسر پرخاشگر

مقدمه: پرخاشگری در کودکان و نوجوانان سبب می‌شود تا خود آنان و اطرافیانشان با آسیب‌های روانی و اجتماعی مواجه شوند. بر این اساس پژوهش حاضر به بررسی اثر درمان ذهن‌آگاهی کودک‌محور بر کاهش اضطراب اجتماعی و قلدری دانش‌آموزان پسر پرخاشگر پرداخت.مواد و روش‌ها: روش پژوهش حاضر نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه گواه و دوره پیگیری دوماهه بود. جامعه آماری شامل دانش‌آموزان پسر پرخاشگر دوره دوم ابتدایی (9 تا 12 ساله) شهر اصفهان در سال تحصیلی 1402-1401 بود. در این پژوهش تعداد 36 دانش‌آموز پسر پرخاشگر با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب و در گروه‌های آزمایش و گواه گمارده شدند (هر گروه 18 دانش‌آموز). گروه آزمایش، درمان ذهن‌آگاهی کودک‌محور را طی ده هفته در ده جلسه 75 دقیقه‌ای دریافت نمودند. در این پژوهش از پرسشنامه پرخاشگری (aq)، پرسشنامه اضطراب اجتماعی (saq) و پرسشنامه قلدری (bq) استفاده شد. داده‌های حاصل از پژوهش به شیوه تحلیل واریانس آمیخته و آزمون تعقیبی بونفرونی با استفاده از نرم‌افزار آماری spss 23 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته‌ها: نتایج نشان داد که درمان ذهن‌آگاهی کودک‌محور بر اضطراب اجتماعی (0/0001>p؛ 0/61=eta؛ 54/37=f) و قلدری (0/0001>p؛ 0/68=eta؛ 71/90=f) دانش‌آموزان پسر پرخاشگر تاثیر معنادار دارد.نتیجه‌گیری: بر اساس یافته‌های پژوهش حاضر می‌توان نتیجه گرفت که درمان ذهن‌آگاهی کودک‌محور با استفاده از پذیرش احساسات بدون قضاوت، اعمال و افکار آگاهانه و تمرکز بر فعالیت در حال انجام، می‌تواند به‌عنوان یک درمان کارآمد جهت کاهش اضطراب اجتماعی و قلدری دانش‌آموزان پسر پرخاشگر مورد استفاده قرار گیرد.

the effectiveness of child-centered mindfulness therapy on social anxiety and bullying among aggressive male students

introduction: aggression in children and teenagers can lead to psychological and social harm to themselves and those around them. given this, the present study aimed to examine the effect of child-centered mindfulness therapy on reducing social anxiety and bullying among aggressive male students.methods: the research method employed in this study was quasi-experimental, with a pre-test, post-test, control group design, and a two-month follow-up period. the statistical population comprised aggressive students aged 9-12 years from the second elementary school in isfahan city during the academic year of 2022-2023. a total of 36 aggressive male students were selected through purposive sampling and assigned to experimental and control groups (18 students in each group). the experimental group underwent child-centered mindfulness therapy for ten weeks, with each session lasting 75 minutes. the aggression questionnaire (aq), social anxiety questionnaire (saq), and bullying questionnaire (bq) were used in this research. the data were analyzed using mixed anova and bonferroni post hoc test via spss23 statistical software.results: the results indicated that child-centered mindfulness therapy significantly affected social anxiety (f=54.37; eta=0.61; p<0.0001) and bullying (f=71.90; eta=0.68; p<0.0001) among aggressive male students.conclusion: the findings of this research suggest that child-centered mindfulness therapy, which involves accepting feelings without judgment, conscious actions and thoughts, and focusing on the task at hand, can serve as an effective method to reduce social anxiety and bullying among aggressive male students.