بررسی مهارت ‌های طرح مسئله دانش ‌آموزان دوره اول متوسطه در زمینه استدلال تناسبی

پژوهش حاضر مهارت های طرح مسئله‌ دانش‌آموزان دوره‌ اول متوسطه در زمینه استدلال تناسبی را مورد بررسی قرار می‌دهد. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر ماهیت و نوع مطالعه از نوع توصیفی و پیمایشی است. در این پژوهش، 442 نفر از دانش‌آموزان متوسطه اول شهرستان قزوین پس از انتخاب به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای تصادفی، مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار اندازه‌گیری، آزمونی شامل 5 پرسش طرح مسئله مرتبط با استدلال تناسبی است که روایی صوری و محتوایی پرسشنامه توسط تعدادی از اساتید ریاضی و آموزش ریاضی تایید شد و ضریب آلفای کرونباخ 0.83 به دست آمد. تجزیه و تحلیل داده‌ها، با نرم افزارspss26 و روش‌های آمار توصیفی و استنباطی انجام شد. تحلیل نتایج حاکی از آن بود مهارت طرح مسئله دانش آموزان به طور کلی در سطح«جایگزینی» از چارچوب نظری پژوهش، معنادار ارزیابی می‌شود. همچنین تجزیه و تحلیل داده‌ها نشان داد که بین عملکرد دانش‌آموزان پایه‌های هفتم، هشتم و نهم در طرح مسائل مرتبط با استدلال تناسبی تفاوت معناداری وجود دارد و با افزایش پایه تحصیلی دانش آموزان شاهد افزایش مهارت طرح مسئله هستیم. از طرفی با بررسی تاثیر جنسیت دانش‌آموزان بر عملکرد طرح مسئله مشخص شد تفاوت عملکرد دانش‌آموزان دختر و پسر در طرح مسائل مرتبط با استدلال تناسبی معنادار نبود.همچنین مشاهده گردید که نوع مدرسه عامل تاثیر‌گذاری در طرح مسئله دانش‌آموزان در مسائل مرتبط با استدلال تناسبی محسوب نمی‌شود و بین عملکرد دانش‌آموزان مدارس عادی و تیزهوشان تفاوت معناداری وجود ندارد. نتایج این پژوهش می‌تواند در امر آموزش معلمان و تالیف کتاب‌های درسی مورد استفاده قرار گیرد.

investigating the skills of junior high school students in posing problems in the field of proportional reasoning

this study investigates the skills of junior high school students in posing problems in thefield of proportional reasoning. this study, by considering purpose and implementation consecutively,is applied and descriptive (survey type) in nature. the sample of this study was 442 of qazvin city’sjunior high school students, who were chosen based on randomized cluster sampling. the measurementtool was a questionnaire with five problem-posing tasks related to proportional reasoning witch itscontent and face validity were examined by some of the mathematics professors and mathematicseducation professors. the cronbach’s alpha coefficient for the questionnaire was 0.83. data analysiswas done using spss26 software and descriptive and inferential statistics methods. the analysis ofthe results showed that the student’s problem-posing skill was generally evaluated significantly at thelevel of “replacement” from the theoretical framework of the study. also, the analysis of data showedthat there is a significant difference between the performance of students in 7th, 8th, and 9th grades inproblem-posing in the field of proportional reasoning, and with the increasing educational grade, theirproblem-posing skills will be increased. on the other hand, by studying the effect of students’ genderon problem-posing performance, it was found that there was no significant difference between boy andgirl students in problem-posing. also, it was observed that the school type is not an effective factor inproblem-posing in proportional reasoning problems and there is no significant difference between theperformance of ordinary and gifted school students. the results of this study can be used in teachertraining and textbook authoring.