معرفی پارادایم ‌ها و فضاهای کاری هندسی

با وجود پژوهش‌های متعدد صورت گرفته در زمینه آموزش ریاضی و به‌‌ ویژه هندسه، شاهد آن هستیم که فرآیند یاددهی و یادگیری هندسه پیچیدگی‌های بسیاری دارد. چالش‌های دانش‌آموزان در ارتباط با هندسه معمولاً هنگام حل مسائل آن نمایان می‌شود. دو نمونه از رویکردهایی که به شیوه‌ای متفاوت، فرآیند حل مسائل هندسی را توصیف می‌کنند، پارادایم‌ها و فضاهای کاری هندسی نام دارند. هدف از این مقاله‌ی مروری آن است که بر اساس پژوهش‌های معتبر، به شرح مختصری از این دو رویکرد بپردازد و سپس اهمیتی را که در فرآیند تدریس و یادگیری هندسه دارند، نمایان سازد. به‌طور کلی، منظور از فضای کاری هندسی تعامل بین سه مولفه تجسم، ابزارهای ترسیم و دانش شخص درباره ویژگی‌ها و تعاریف اشکال هندسی برای ارائه استدلال است. چگونگی فضای کاری که فرد در آن به استدلال می‌پردازد به پارادایم هندسی وی بستگی دارد. در پارادایم هندسی 1، استدلال بر پایه شهود و آزمایش صورت می‌گیرد و در پارادایم هندسی 2، استدلال‌ها به کمک اصول موضوعه ساخته می‌شوند اما همچنان ارتباط با جهان فیزیکی حفظ می‌شود. در نهایت در پارادایم هندسی 3، ارتباط با جهان فیزیکی قطع می‌شود و استدلال‌ها کاملاً منطقی و انتزاعی هستند. شناسایی پارادایم هندسی دانش‌آموزان و مطالعه فضای کاری که در آن به حل مسئله می‌پردازند به معلمان این امکان را می‌دهد تا تدریس خود را متناسب با درک دانش‌آموزان طراحی کنند و در صورت بروز مشکلات در فرآیند یاددهی و یادگیری هندسه بتوانند راهکارهای سودمندی به کار گیرند.