اثربخشی کاربرد نقشه مفهومی بر شناسایی بدفهمی های دانشجویان از سواد نموداری

نقشه مفهومی با برقراری ارتباط بین مفاهیم جدید و مفاهیم موجود در ساختار شناختی، منجر به یادگیری معنی دار می شود. فراگیران با استفاده از نقشه مفهومی مطالب بسیاری را با هم ترکیب می کنند و به ارتباط درونی بین مفاهیم پی می برند. نمودارهای آماری از این جهت دارای اهمیت هستند که در تفسیر بسیاری از اطلاعات مهم به انسان ها یاری می رسانند. هدف پژوهش، بررسی اثربخشی کاربرد نقشه مفهومی بر شناسایی بدفهمی های دانشجویان رشته آموزشریاضی از سواد نموداری است. روشپژوهشحاضر،تلفیقی از دو روش کمی و کیفی است. جامعه آماری کل دانشجویان رشته آموزش ریاضی بود که 18 دانشجوی کارشناسی و 15 دانشجوی کارشناسی ارشد رشته آموزش ریاضی به عنوان نمونه هدفمند انتخاب شدند. دانشجویان هر مقطع به سه گروه تقسیم بندی شدند. دانشجویان گروه اول، ابتدا به سوال های آزمون نقشه مفهومی و سپس به سوال های آزمون کتبی پاسخ دادند و گروه دوم، ابتدا به سوال های آزمون کتبی و سپس به سوال های آزمون نقشه مفهومی پاسخ دادند و گروه سوم فقط به سوال های آزمون کتبی. دانشجویان گروه 1 و 2 فرصت بازگشت به سوالات آزمونی که ابتدا انجام داده بودند و تصحیح پاسخ های خود را نداشتند. برای ارزیابی تاثیر استفاده از نقشه مفهومی بر یادگیری دانشجویان، همه دانشجویان سه گروه به یک سوال، با عنوان آزمون مجموعی پاسخ دادند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تحلیل واریانس یک طرفه برای هر گروه و به صورت میانگین برای همه گروه ها و همچنین مقایسه تفاضل میانگین های نمره های گروه ها در آزمون کتبی با روش تعقیبی توکی استفاده شد. در پایان، به کمک ابزار نقشه مفهومی،بدفهمی های دانشجویان شناسایی و در 4 دسته، عدم تشخیص درست نام نمودارها، رسم نادرست نمودارهای آماری، عدم تشخیص صحیح نوع متغیر و تشخیص نمودار مناسب برای یک مجموعه داده، طبقه بندی شدند. بررسی نتایج یافته های پژوهش نشان داد که نقشه مفهومی با نتایج بهتر از نتایج آزمون کتبی، بدفهمی های دانشجومعلمان را مشخص نمود. دانشجومعلمانِ رشته آموزش ریاضی می توانند این شیوه را برای تدریس دروس مختلف به ویژه درس آمار در مدرسه به کار بندند و فرایند یاددهی‑ یادگیری را اصلاح نموده و یادگیری معنی دار را تقویت نمایند.