|
|
الکساندر لیاپانوف، خالق نظریهی مدرن پایداری
|
|
|
|
|
نویسنده
|
هاتوانی لسو ,کاظمی رامین
|
منبع
|
رياضي و جامعه - 1401 - دوره : 7 - شماره : 4 - صفحه:1 -10
|
چکیده
|
الکساندر م. لیاپانوف، ریاضیدان برجستهی روسی، صد سال پیش در 6 نوامبر 1918 درگذشت. برای گرامیداشت یاد او، رویدادهای اصلی زندگی او در دوران دانشجویی، سالهای اقامت در سنپترزبورگ تا سال 1885، سپس دورهی زندگی در خارکف، و سرانجام دورهی دوم زندگی او در سنپترزبورگ از سال 1902را مرور میکنیم. زمینههای اصلی فعالیت علمی او (نظریهی پایداری، نظریهی پتانسیل، نظریهی احتمال، شکل سیارات) را با تمرکز بر نظریهی پایداری و آشوب به تفصیل بازگو میکنیم.
|
کلیدواژه
|
دستگاه دینامیکی، پایداری، پایداری مجانبی، نمای لیاپانوف، آشوب، قضیهی حدی مرکزی
|
آدرس
|
, انگلستان, دانشگاه بینالمللی امام خمینی(ره), دانشکده علوم پایه, گروه آمار, ایران
|
پست الکترونیکی
|
r.kazemi@sci.ikiu.ac.ir
|
|
|
|
|
|
|
|
|
aleksandr lyapunov, the man who created the modern theory of stability
|
|
|
Authors
|
- - ,kazemi ramin
|
Abstract
|
the outstanding russian mathematician aleksandr m. lyapunov passed away one hundred years ago, on november 6, 1918. honouring his memory, we recall the main events of his life when he was a student, then from the years in saint petersburg until 1885, from the kharkov period, finally from his second period in saint petersburg from 1902. we recount the main fields of his scientific activity (stability theory, potential theory, probability theory, shape of planets) concerning stability theory and chaos in details.
|
Keywords
|
dynamical system ,stability ,asymptotic stability ,lyapunov exponent ,chaos ,central limit theorem.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|