بررسی تنوع کاریوتیپی گونه‌‌های جنس thymus از نقاط مختلف ایران

آویشن (thymus)، یک گیاه دارویی معطر، گیاهی شناخته شده، چندساله و خشبی از تیره لامیاسه است. جنس thymus به دلیل فراوانی بالای هیبریداسیون و اینتروگرسیون بین گونه های هم ناحیه، از لحاظ رده بندی بسیار پیچیده است و برخی از گونه های این گیاه دارویی بومی ایران هستند. در مطالعه حاضر، هفت اکوتیپ thymus جمع آوری شده از نواحی مختلف ایران به همراه گونه زراعی لندن با استفاده از مشخصات کاریوتیپی جهت شناسایی تنوع ژنتیکی در این گیاه دارویی مورد مطالعه قرار گرفتند. تعداد پایه ثانویه در پنج اکوتیپ 15= x و در سه اکوتیپ دیگر 30 =x بود که احتمالاً از یک تعداد پایه اولیه 7 = x نشات گرفته اند. سطوح پلوئیدی این اکوتیپ ها شامل دیپلوئید و تتراپلوئید بود. اکوتیپ های مورد مطالعه thymus در طبقه بندی stebbins رده a1 و b1 را اشغال کردند که این مطلب دلالت بر وجود تقارن کاریوتیپی ابتدایی در این اکوتیپ ها می باشد. میانگین طول کروموزوم از 03/1 تا 52/1 میکرون متغیر بود. تمام کروموزوم ها از نوع متاسانتریک (m) بودند. همچنین تجزیه خوشه ای با استفاده از پارامترهای کروموزومی و بر اساس upgma، اکوتیپ ها را در چهار گروه قرار داد.

Investigation of Thymus spp. Karyotypic Diversity in Different Regions of Iran

Thymus, an aromatic medicinal plant, is a wellknown, perennial and woody herb from Lamiaceae family. Thymus is taxonomically a very complex genus with a high frequency of hybridization and introgression among sympatric species, and some species of this herb are endemic to Iran. In the present study, in order to identification genetic variability in this medicinal plant seven Thymus spp. accessions collected from different regions of Iran along with London agricultural species were studied by karyotypic characteristics. The secondary basic numbers in all ecotypes was x = 15 that probably originate from a primary basic number x = 7. The ploidy levels of these ecotypes were diploid and tetraploid. The Thymus ecotypes under study occupied classes 1A and 1B of Stebbins rsquo; karyotype classification, indicating the presence of a primitive symmetrical karyotype in these ecotypes. The mean chromosome length ranged from 1.03 to 1.53 micro;m. chromosome types were detected as metacentric ldquo;m rdquo;. Furthermore, the cluster analysis using chromosomal parameters and based on UPGMA assigned the ecotypes into four groups.