بررسی بیان ژن‌هایhv tip2;3 و hv tip4;1در ژنوتیپ‌های حساس و متحمل جو تحت تنش شوری

جو متحمل ترین غله در بین غلات نسبت به تنش شوری است و در گستره وسیعی از شرایط آب و هوایی کشت می شود. برای بهبود تحمل گیاهان به تنش شوری، بررسی بیان ژن های دخیل می تواند در شناسایی و تولید ژنوتیپ های متحمل موثر باشد. در این مطالعه، برای بررسی تاثیر شوری بر بیان ژن های hv tip2;3 و hv tip4;1، (رمزکننده کانال های پروتئینی در طول غشاها) در ریشه جو، سه ژنوتیپ clipper (حساس به شوری)، sahara 3771 (متحمل به شوری) و لاین امید بخش حاصل از تلاقی ارقام کویر و صحرا (متحمل به شوری)، در سطوح صفر، 100 و 200 میلی مولار nacl کشت شدند. برای تعیین میزان تغییر بیان این ژن ها در سه زمان 24 ساعت، سه روز و سه هفته بعد از اعمال تنش، rna از نمونه های ریشه استخراج و cdna سنتز شد. تجزیه واریانس داده ها نشان داد که از نظر بیان ژن های hv tip2;3 و hv tip4;1 بین ارقام، سطوح شوری و زمان های نمونه برداری تفاوت معنی داری (05/0>p ) وجود نداشت؛ ولی اثر متقابل ژنوتیپ ×تنش شوری برای ژن hvtip2;3 و اثر متقابل ژنوتیپ ×زمان نمونه برداری برای هر دو ژن مورد مطالعه تفاوت معنی دار (01/0>p ) به دست آمد. میزان بیان ژن hv tip2;3 در سطح شوری 100میلی مولار nacl، در ژنوتیپ حساس به شوری clipper افزایش و در ژنوتیپ های متحمل کاهش بیان نسبت به شاهد (عدم تنش شوری) نشان داد. مقایسه میانگین ترکیب های تیماری ژنوتیپ و زمان نمونه برداری برای ژن hv tip4;1 در میانگین سطوح شوری نشان داد که میزان بیان این ژن در سه هفته بعد از اعمال تنش شوری، در ژنوتیپ های sahara 3771 و لاین امید بخش افزایش بیان ولی در ژنوتیپ clipper کاهش بیان داشت. نتایج این مطالعه ضمن تایید تاثیر پذیری این ژن ها در شرایط تنش شوری، تلاش در جهت استفاده کارآمد از این ژن ها در گیاه جو در راستای افزایش تحمل به شوری موثر ارزیابی می شود.

Expression Analysis of Hv TIP2;3 and Hv TIP4;1 in Sensitive and Tolerant Barley Genotypes Under Salinity Stress

Barley is the most salt tolerant cereal sbquo; and is grown in a wide range of climatic conditions. To improve the plant tolerance to salinity sbquo; expression analysis of genes involved in stress tolerance could be effective in identification and development of tolerant genotypes. In this study, for evaluation of salinity effect on expression of Hv TIP2;3 and Hv TIP4;1 genes (encoding channel proteins in the membrane) in roots of barley, three genotypes; Clipper (salt susceptible), Sahara3771 (salt tolerant) and advanced breeding line (a salt tolerant line derived from a cross between Kavir and Sahra cultivars) were planted under 0, 100 and 200 mM NaCl. To determine the expression differences of these genes, RNA was extracted from root samples harvested at 24 hours, 3 days and 3 weeks after applying salinity treatments and cDNA was generated. Analysis of variance revealed a significant difference among genotypes, salinity levels and sampling stages for Hv TIP2;3 and Hv TIP4;1 genes expression pattern, whereas genotype ×salinity interaction for Hv TIP2;3and genotype ×sampling stage interaction were significant for both of the studied genes. The expression of TIP 2;3 gene in the 100 mM NaCl was increased in salt susceptible genotype Clipper and decreased in tolerant genotypes compared with control. Mean comparison of genotype and sampling combination showed that the expression level of Hv TIP4;1 gene at 3 weeks after salinity stress was increased in Sahara and advanced breeding line and decreased in Clipper. According to the results sbquo; it was confirmed that these genes are affected by salinity stress sbquo; and effective utilization of this genes in the barley in order to increase salinity tolerance could lead to desirable results.